Δύο διεθνείς επιστημονικές ομάδες ανακοίνωσαν πως βρήκαν ενδείξεις για το γενετικό και βιολογικό υπόβαθρο της αϋπνίας, το οποίο έως σήμερα δεν είναι σαφές. Η πρώτη ομάδα – με επικεφαλής τους καθηγητές στατιστικής γενετικής Ντανιέλε Ποστούμα (Πανεπιστήμιο VU ‘Αμστερνταμ) και νευροφυσιολογίας Έους Βαν Σόμερεν (Ινστιτούτο Νευροεπιστήμης Ολλανδίας) – δημοσίευσαν στο Nature Genetics ότι εντόπισαν 956 γονίδια τα οποία συμβάλλουν στον κίνδυνο για αϋπνία, αφού συσχέτισαν το DNA και τις συνήθειες ύπνου περίπου 1,3 εκατομμυρίων ανθρώπων. Αποκάλυψαν για πρώτη φορά ποια κύτταρα, ποιες περιοχές και ποιοι βιολογικοί μηχανισμοί του εγκεφάλου επηρεάζονται από τα εν λόγω γονίδια. «Η μελέτη μάς δείχνει ότι η αϋπνία, όπως πολλές άλλες νευροψυχιατρικές διαταραχές, επηρεάζεται από χιλιάδες γονίδια, καθένα από τα οποία ασκεί μικρή επιρροή. Αυτά τα γονίδια από μόνα τους δεν έχουν ενδιαφέρον, η συνδυαστική δράση τους όμως αυξάνει τον κίνδυνο αϋπνίας», δήλωσε η Ποστούμα.
«Τα ευρήματα είναι σημαντικά, επειδή μπορούμε τώρα για πρώτη φορά να μελετήσουμε το μηχανισμό σε επιμέρους εγκεφαλικά κύτταρα», ανέφερε ο νευροβιολόγος Γκούους Σμιτ του Πανεπιστημίου VU.Τα γονίδια που σχετίζονται με την αϋπνία, βρέθηκαν να έχουν στενή γενετική ομοιότητα με την κατάθλιψη και το άγχος, ενώ ορισμένα από αυτά έχουν συνδεθεί και το διαβήτη και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Η δεύτερη ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τη δρα Τζακλίν Λέιν του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης στη Βοστώνη, ανέλυσε γενετικά στοιχεία για περίπου μισό εκατομμύριο άτομα άτομα (εκ των οποίων το 29% με συχνή αϋπνία). Σύμφωνα με όσα δημοσιευθήκαν επίσης στο Nature Genetics, βρέθηκαν 57 χρωμοσωμικές περιοχές, οι οποίες περιέχουν 236 γονίδια σχετικά με την αϋπνία. Η μελέτη συμπεραίνει επίσης ότι ορισμένα από αυτά τα γονίδια σχετίζονται με τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο, για κατάθλιψη, αλλά και με το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών. «Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η κατάθλιψη και η καρδιοπάθεια μπορεί να είναι αποτέλεσμα της επίμονης αϋπνίας», δήλωσε η Λέιν. Η αϋπνία είναι μια από τις συχνότερες διαταραχές παγκοσμίως.
Ένας στους 3 ανθρώπους αναφέρει περιστασιακές δυσκολίες στον ύπνο και ένας στους 10 αναφέρει χρόνιο πρόβλημα αϋπνίας. Ως αϋπνία ορίζεται η δυσκολία να αποκοιμηθεί κανείς ή να κοιμηθεί συνεχόμενα τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα για τουλάχιστον τρεις συνεχόμενους μήνες. Η αϋπνία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακές, μεταβολικές, κατάθλιψη, άγχος και άλλες νευροψυχικές διαταραχές.