Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 55 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από άνοια και η νόσος Alzheimer αντιπροσωπεύει το 60% έως 70% αυτών των περιπτώσεων. Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει θεραπεία για τη νόσο. Κι ενώ πολλά παραμένουν άγνωστα σχετικά με την ασθένεια, οι επιστήμονες υποψιάζονται όλο και περισσότερο ότι η νευροφλεγμονή μπορεί να παίζει κάποιο ρόλο. Ερευνητές από το Ινστιτούτο Karolinska στη Σουηδία και το LSU Health New Orleans δημοσίευσαν μια μελέτη που προτείνει έναν σχετικά απλό τρόπο διερεύνησης της επίδρασης της φλεγμονής στο Aλτσχάιμερ, και πιθανώς αντιμετώπισής της.
Οι συγγραφείς της μελέτης σταμάτησαν με επιτυχία την απώλεια μνήμης σε ποντίκια με τη νόσο μέσω μίας μη επεμβατικής, ενδορινικής χορήγησης μιας ένωσης που είναι γνωστό ότι επιλύει τη νευροφλεγμονή. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Communications Biology.
Ο Δρ Tharick Pascoal, M.D., Ph.D., επίκουρος καθηγητής ψυχιατρικής και νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ (Pitt), ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, ανέφερε σχετικά: «Αυτά τα αποτελέσματα είναι σημαντικά γιατί υποστηρίζουν την ιδέα ότι είναι πιθανό η χρήση μιας μη επεμβατικής μεθόδου ενδορρινικής χορήγησης να οδηγήσει σε ένα αποτελεσματικό θεραπευτικό αποτέλεσμα στον εγκέφαλο ασθενών με Αλτσχάιμερ, σε αντίθεση με τις πιο περίπλοκες μεθόδους ενδοφλέβιας έγχυσης».
«Επιπλέον», σημείωσε ο Δρ Πάσκοαλ, «τα ευρήματα της μελέτης υποστηρίζουν την ιδέα ότι μια αντιφλεγμονώδης δράση που χορηγείται στον εγκέφαλο με τη νόσο Αλτσχάιμερ μπορεί να έχει προστατευτική και όχι επιβλαβή δράση. Αρκετές προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι σταματούν την εξέλιξη της νόσου του Ατσχάιμερ σε ζωικά μοντέλα, [αλλά] τα αποτελέσματα δεν έχουν επιβεβαιωθεί σε ανθρώπους».
Ο ρόλος της νευροφλεγμονής στη νόσο του Αλτσχάιμερ
Σημειώνουμε ότι ο Δρ. Pascoal ήταν ο κύριος συγγραφέας μιας μελέτης του 2021, η οποία παρείχε στοιχεία για τη σημασία της νευροφλεγμονής στη νόσο του Αλτσχάιμερ. Ειδικότερα, οι ερευνητές έχουν καταλάβει ότι το Αλτσχάιμερ διακόπτει την επικοινωνία μεταξύ των νευρώνων του εγκεφάλου για κάποιο χρονικό διάστημα.
Η ασθένεια εναποθέτει αμυλοειδείς πλάκες μεταξύ των νευρώνων που εμποδίζουν τη διασύνδεσή τους και παράγει νευροϊνιδικά πλέγματα πρωτεϊνών tau μέσα στους νευρώνες που τους εμποδίζουν να λειτουργήσουν. Ωστόσο, οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι η απλή παρουσία αμυλοειδών πλακών και πλέγματος πρωτεϊνών ταυ στον εγκέφαλο δεν σημαίνει αυτόματα ότι ένα άτομο είναι ενεργό κρούσμα Ατσχάιμερ. Την ίδια ώρα, πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι η νευροφλεγμονή μπορεί να είναι το έναυσμα για το Αλτσχάιμερ.
«Δεν είναι ακόμη σαφές εάν ο σχηματισμός αμυλοειδούς πλάκας ή φλεγμονής ξεκινά πρώτα», εξήγησε ο επικεφαλής συγγραφέας της νέας μελέτης, Δρ. Ceren Emre από το Ινστιτούτο Karolinska. «Ωστόσο», σημείωσε, «είναι προφανές ότι υπάρχει ένας φαύλος κύκλος όπου οι πλάκες αμυλοειδούς και τα νευροϊνιδιακά πλέγματα ενεργοποιούν τα ανοσοκύτταρα του κεντρικού νευρικού συστήματος, τα οποία κατά συνέπεια απελευθερώνουν μόρια γνωστά ως κυτοκίνες προκειμένου να στρατολογήσουν περισσότερα ανοσοκύτταρα στο σημείο της φλεγμονής με την πρόθεση να αφαιρεθούν οι πλάκες και τα πλέγματα».
Σύμφωνα με τον Δρ Πάσκοαλ, είναι πιθανό «κατά τη διάρκεια της ασυνήθιστα αυξημένης νευροφλεγμονής, τα κύτταρα που σχετίζονται με τη φλεγμονή που σκοπεύουν να καθαρίσουν τον εγκέφαλο να είναι, στην πραγματικότητα, δυσλειτουργικά και να μολύνουν τον εγκέφαλο».