Το Σύνδρομο Sjögren είναι μια νόσος που προσβάλλει τους εξωκρινείς αδένες του σώματος. Η νόσος είναι αυτοάνοση, δηλαδή προκαλείται από το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα των πασχόντων. Τα κύρια συμπτώματά της είναι η ξηροστομία και η ξηροφθαλμία (ξηρότητα στα μάτια και το στόμα). Ωστόσο υπάρχουν και άλλα, όπως αίσθημα ξηρότητας και σε άλλους βλεννογόνους (π.χ. της μύτης, του φάρυγγα, του κόλπου), σύμφωνα με το Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογίας (ΕΛΙΡΕ).
Μπορεί επίσης να παρατηρηθούν αίσθημα κόπωσης, διόγκωση των παρωτίδων, πόνοι στους μυς και τις αρθρώσεις, αρθρίτιδα κ.ά.
Αν και η ακριβής αιτία του συνδρόμου παραμένει άγνωστη, πιστεύεται ότι αποτελεί συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
Πρωτοπαθές ή δευτεροπαθές
Σύμφωνα με το ΕΛΙΡΕ, το σύνδρομο Sjögren (διαβάζεται Σιόγκρεν) μπορεί να προσβάλλει άτομα κάθε ηλικίας. Είναι όμως πιο συχνό στις μεσήλικες γυναίκες (ηλικίες 40-60 ετών). Στην πραγματικότητα, οι γυναίκες με σύνδρομο Sjögren είναι εννεαπλάσιες από τους άνδρες πάσχοντες.
Το σύνδρομο Sjögren είναι η δεύτερη συχνότερη ρευματική αυτοάνοση πάθηση, μετά την ρευματοειδή αρθρίτιδα. Στη χώρα μας, η συχνότητά του υπολογίζεται σε 1,5 τοις χιλίοις επί του γενικού πληθυσμού, σύμφωνα με πανελλήνια έρευνα του ΕΛΙΡΕ.
Το σύνδρομο Sjögren μπορεί να είναι πρωτοπαθές (δεν υπόκειται άλλη πάθηση) ή δευτεροπαθές. Δευτεροπαθές χαρακτηρίζεται όταν εκδηλώνεται από ασθενείς που ήδη πάσχουν από άλλο ρευματικό νόσημα, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή ο ερυθηματώδης λύκος. Αυτό συμβαίνει αρκετά συχνά. Υπολογίζεται ότι σύνδρομο Sjögren εκδηλώνει το 30-50% των ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα και το 10-25% όσων έχουν λύκο.
Καθυστερημένη διάγνωση
Όπως αναφέρει η Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα, ένα μεγάλο πρόβλημα με το σύνδρομο Sjögren είναι η καθυστερημένη διάγνωση. Ο μέσος χρόνος που μεσολαβεί από τα πρώτα συμπτώματα έως την οριστική διάγνωση υπολογίζεται σε 2,8 χρόνια.
«Η υπόνοια του συνδρόμου Sjögren πρέπει να τίθεται από κάθε γιατρό που βλέπει έναν ασθενή με έντονη ξηρότητα των βλεννογόνων ή διόγκωση των παρωτίδων», λέει ο κ. Αθανάσιος Τζιούφας, καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και διευθυντής της Κλινικής Παθολογικής Φυσιολογίας του Λαϊκού Νοσοκομείου.
Ακολούθως, ο ασθενής πρέπει να υποβάλλεται σε εξετάσεις για τη διαπίστωση αντικειμενικών σημείων φλεγμονής ή βλάβης των αδένων και τον αποκλεισμό άλλων αιτιών ξηροστομίας και ξηροφθαλμίας. Αναλόγως με τα συμπτώματα του ασθενούς και τα όργανα που προσβάλλει το σύνδρομο Sjögren καθορίζεται και η θεραπευτική αγωγή.
Στο Τμήμα Παθολογικής Φυσιολογίας του Λαϊκού παρακολουθείται μεγάλος αριθμός ασθενών με σύνδρομο Sjögren. Γίνεται επίσης ενεργός έρευνα και χρησιμοποιούνται όλα τα σύγχρονα πρωτόκολλα για την διάγνωση και θεραπεία του συνδρόμου. Επιπλέον διεξάγεται μεγάλο ερευνητικό πρόγραμμα για την νόσο με τον τίτλο HarmonicSS, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ασθενείς με το σύνδρομο μπορούν να επικοινωνούν με τον τηλεφωνικό αριθμό 210- 7462.513, προκειμένου να συμμετάσχουν και στην μελέτη αυτή.