Σήμερα Σάββατο 23 Μαρτίου η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Νίκωνος του Ιερομάρτυρος, του Αγίου Νεομάρτυρος Λουκά του Ανδριανουπολίτου και του δια κολλύβων Θαύματος. Σύμφωνα με το εορτολόγιο, γιορτάζουν οι: Νίκων, Θεόδωρος, Θοδωρής, Θόδωρος, Τεό, Θοδωράκης, Θώδης, Θώδος, Δώρης, Θεοδώρα, Δώρα, Θοδώρα, Δωρούλα, Ντόρα.
Εορτολόγιο 23 Μαρτίου
Η ιδιαίτερη μέριμνα της Εκκλησίας για τους κεκοιμημένους. Μέσα στην ιδιαίτερη μέριμνά της για τους κεκοιμημένους η αγία Ορθόδοξη Εκκλησιά μας έχει καθορίσει ξεχωριστή ημέρα της εβδομάδος γι’ αυτούς. Όπως η Κυριακή είναι η ημέρα της αναστάσεως του Κυρίου, ένα εβδομαδιαίο Πάσχα, έτσι το Σάββατο είναι η ημέρα των κεκοιμημένων, για να τους μνημονεύουμε και να έχουμε κοινωνία μαζί τους.
Σε κάθε προσευχή και ιδιαίτερα στις προσευχές του Σαββάτου ο πιστός μνημονεύει τους οικείους, συγγενείς και προσφιλείς, ακόμη και τούς εχθρούς του που έφυγαν από τον κόσμο αυτό, αλλά ζητά και τις προσευχές της Εκκλησίας γι’ αυτούς. Στο δίπτυχο, που φέρνουμε μαζί με το πρόσφορο για τη θεία Λειτουργία, αναγράφονται τα ονόματα των ζώντων και των κεκοιμημένων, τα οποία μνημονεύονται. Σε ετήσια βάση η Εκκλησία έχει καθορίσει δύο Σάββατα, τα οποία αφιερώνει στους κεκοιμημένους της.
Είναι τα μεγάλα Ψυχοσάββατα.
- Ψυχοσάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω.
- Ψυχοσάββατο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής.
Βέβαια η αγάπη των ανθρώπων για τους δικούς τους, που δεν ζουν πια μαζί τους, δημιούργησε την εκκλησιαστική παράδοση άλλων τεσσάρων ψυχοσάββατων, που δεν συμπεριλαμβάνονται όμως στο Τυπικό της Εκκλησίας μας.
Αυτά είναι τέσσερα Ψυχοσάββατα:
- Το Ψυχοσάββατο της Τυρινής.
- Το Σάββατο της πρώτης εβδομάδος των νηστειών, όπου και εορτάζουμε το «δια κολλύβων» θαύμα του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος (Ψυχοσάββατο Αγίων Θεοδώρων).
- το Σάββατο του Λαζάρου.
- Ψυχοσάββατο που σχετίζεται με τους εορτασμούς του πολιούχου της πόλεως Θεσσαλονίκης, Αγίου Δημητρίου.
- Αυτό είναι το Σάββατο πριν την εορτή του Αγίου Δημητρίου, του πολιούχου και προστάτη της Θεσσαλονίκης. Ονομάζεται έτσι γιατί τελείται το Σάββατο πριν από την εορτή του Αγίου Δημητρίου. Ας μη ξεχνάμε ότι ο Άγιος Δημήτριος είναι πολιούχος και προστάτης όλης της Μακεδονίας.
Το Σάββατο των πρώτων νηστειών έχει καθιερωθεί ως Ψυχοσάββατο των Αγίων Θεοδώρων επειδή ο Άγιος Θεόδωρος ο Τήρων κατά τη διάρκεια ενός λιμού στην περιοχή της αρχαίας Γαλατίας, τάισε τον πληθυσμό μιας ολόκληρης πόλης με κόλλυβα. Από τότε καθιερώθηκε το Σάββατο της πρώτης εβδομάδας των Νηστειών, δηλαδή ανήμερα της γιορτής του, να μοιράζονται κόλλυβα στις εκκλησίες, ενώ σε κάποιες περιοχές καθιερώθηκε επίσημα ως ψυχοσάββατο.