Σήμερα Σάββατο 20 Ιανουαρίου η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Ευθυμίου του Μεγάλου και του Αγίου Ζαχαρία του Νεομάρτυρα εξ Άρτης. Σύμφωνα με το εορτολόγιο, γιορτάζουν οι: Ευθύμιος, Ευθύμης, Θύμιος, Θέμης, Ευθυμία, Ευθυμούλα, Θύρσος, Θύρσης, Θύρσα, Θύρση, Φαβιανός, Φαβιανή και Φάβιος.
Εορτολόγιο 20 Ιανουαρίου
Ο Άγιος Φαβιανός (ή Φάβιος) ήταν ευγενής Ρωμαίος εκ γενετής και ο πατέρας του ονομαζόταν Φάβιους. Κατοικούσε στην ύπαιθρο έξω από την Ρώμη. Ο θρύλος σχετικά με τις συνθήκες της εκλογής ως Επισκόπου Ρώμης έχει ως εξής:
Μετά τη σύντομη βασιλεία του Πάπα Αντέρου, ο Φαβιανός πήγε στη Ρώμη το 236 μ.Χ. την ημέρα που θα εκλεγόταν νέος πάπας. Ενώ τα ονόματα αρκετών επιφανών και ευγενών εκκλησιαστών εξετάζονταν κατά τη διάρκεια δεκατριών ημερών, ξαφνικά εμφανίσθηκε ένα περιστέρι, πέταξε πάνω από το πλήθος και προσγειώθηκε στο κεφάλι του Φαβιανού.
Στους συγκεντρωμένους εκλέκτορες, αυτό το παράξενο θέαμα θύμιζε την ευαγγελική σκηνή της κάθοδος του Αγίου Πνεύματος στον Ιησού τη στιγμή της βάπτισής του από τον Ιωάννη τον Βαπτιστή. Ο συγκεντρωμένος κλήρος και οι λαϊκοί πίστεψαν ότι ήταν θεϊκό σημάδι ότι ο Φαβιανός χρίσθηκε από το Άγιο Πνεύμα και ανακηρύχθηκε αμέσως σαν 20ος Πάπας δια βοής.
Κατά τη διάρκεια της 14χρονης βασιλείας του Φαβιανού, υπήρξε μια ηρεμία στη θύελλα των διώξεων που είχε ως αποτέλεσμα την εξορία τόσο του προκατόχου του Αντέρου, Ποντίου, όσο και του αντιπάπα Ιππόλυτου. Ο Φάμπιαν είχε αρκετή επιρροή στο δικαστήριο για να πραγματοποιήσει την επιστροφή των σορών και των δύο αυτών μαρτύρων από τη Σαρδηνία, όπου είχαν πεθάνει σε σκληρή δουλειά στα ορυχεία.
Έτσι έληξε το σχίσμα μεταξύ των ρωμαϊκών εκκλησιών των Ποντίων και του Ιππόλυτου. Διαίρεσε τη Ρώμη σε διακονικούς και όρισε γραμματείς για τη συλλογή των αρχείων των μαρτύρων. Η αναφορά ότι βάφτισε τον αυτοκράτορα Φίλιππο τον Άραβα και τον γιο του, ωστόσο, είναι μάλλον θρύλος, αν και φαινόταν να απολαμβάνει κάποιες διασυνδέσεις στην αυλή, αφού τα σώματα του Πόντιου και του Ιππόλυτου δεν θα μπορούσαν να είχαν εκταφευτεί χωρίς την έγκριση του αυτοκράτορα.
Ο Φαβιανός έστειλε επτά «αποστόλους στους Γαλάτες» ως ιεραπόστολους για να εκχριστιανίσουν:
- Τον Γαλάτη το 245 μ.Χ.,
- Την Αρλ στην Αρλ,
- Επίσης τον Παύλο της Ναρμπόν στη Ναρμπόν,
- Τον Σατουρνίν στην Τουλούζη,
- Τον Ντενί στο Παρίσι,
- Την Αυστρομονία στο Κλερμόν και
- Τον Μαρσιάλ στη Λιμόζ.
Καταδίκασε επίσης τον Πρίβαντο, τον εμπνευστή μιας νέας αίρεσης στην Αφρική. Πέθανε ως μάρτυρας στην αρχή του Δεκιανού διωγμού (επί Δεκίου) δια σπάθης στις 20 Ιανουαρίου του 250 μ.Χ.. Τον διαδέχθηκε στον επισκοπικό θρόνο της Ρώμης ο Κορνήλιος. Τιμάται ως άγιος από τους Ρωμαιοκαθολικούς αλλά και την Ορθόδοξη Εκκλησία, αφού έζησε πριν το σχίσμα μεταξύ της ανατολικής και δυτικής Εκκλησίας του 1054 μ.Χ..