Ο Άγιος Αντώνιος, ο πατέρας των μοναχών, γεννήθηκε στην Αίγυπτο το 251 από ευσεβείς γονείς που έφυγαν από αυτή τη ζωή ενώ ήταν ακόμη νέος. Στο άκουσμα των λόγων του Ευαγγελίου: “Εάν θέλεις να είσαι τέλειος, πήγαινε και πούλησε ό,τι έχεις και δώσε στους φτωχούς” (Ματθ. 19:21), το έκανε αμέσως πράξη. Μοιράζοντας ό,τι είχε στους φτωχούς, και φυγαδεύοντας από όλη την αναταραχή του κόσμου, έφυγε στην έρημο. Οι πολλαπλοί πειρασμοί που υπέμεινε συνεχώς για είκοσι χρόνια είναι απίστευτοι. Οι ασκητικοί του αγώνες μέρα και νύχτα, με τους οποίους κατατρόπωσε τις εξεγέρσεις των παθών και έφτασε στο ύψος της απάθειας, ξεπερνούν τα όρια της φύσης.
Η ζωή του Αγίου Αντωνίου
Η αναφορά των πράξεων της αρετής του τράβηξε τόσο πλήθος να τον ακολουθήσει ώστε η έρημος μετατράπηκε σε πόλη, ενώ έγινε, ας πούμε, κυβερνήτης, νομοθέτης και κύριος εκπαιδευτής όλων των πολιτών αυτής της νεοσύστατης πόλη. Τον καρπό της αρετής του απόλαυσαν και οι πόλεις του κόσμου. Όταν οι χριστιανοί διώκονταν και θανατώθηκαν υπό τον Μαξιμίνο το 312, έσπευσε να τους βοηθήσει και να τους παρηγορήσει. Όταν η Εκκλησία ταράχτηκε από τους Αρειανούς, πήγε με ζήλο στην Αλεξάνδρεια το 335 και αγωνίστηκε εναντίον τους για λογαριασμό της Ορθοδοξίας. Στο διάστημα αυτό, με τη χάρη των λόγων του, έστρεψε και πολλούς άπιστους στον Χριστό.
Ο Άγιος Αντώνιος ξεκίνησε την ασκητική του ζωή έξω από το χωριό του Κόμα στην Άνω Αίγυπτο, μελετώντας τους εκεί ασκητές και αγίους και τελειοποιώντας τον εαυτό του στις αρετές του καθενός μέχρι που τους ξεπέρασε όλους. Θέλοντας να αυξήσει τους κόπους του, έφυγε στην έρημο, και βρίσκοντας ένα εγκαταλελειμμένο φρούριο στο βουνό, κατοικούσε σε αυτό, εκπαιδεύοντας τον εαυτό του σε ακραία νηστεία, αδιάκοπη προσευχή και άγριες συγκρούσεις με τους δαίμονες. Εδώ έμεινε, όπως προαναφέρθηκε, περίπου είκοσι χρόνια. Ο Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας, που τον γνώρισε προσωπικά και έγραψε τη ζωή του, λέει ότι εξήλθε από το φρούριο εκείνο «μυημένος στα μυστήρια και πληρωμένος από το Πνεύμα του Θεού».
Αποζητώντας την ασκητική ζωή
Έπειτα, τον φώτισε ο Θεός να ταξιδέψει με ορισμένους Βεδουίνους, ώσπου έφτασε σε ένα βουνό στην έρημο κοντά στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου πέρασε το υπόλοιπο μέρος της ζωής του. Ο Άγιος Αθανάσιος λέει γι’ αυτόν ότι “το πρόσωπό του είχε μεγάλη και υπέροχη χάρη. Αυτό το χάρισμα το είχε και από τον Σωτήρα. Διότι αν ήταν παρών σε μεγάλη ομάδα μοναχών και όποιος δεν τον γνώριζε προηγουμένως ήθελε να τον δει. Προχωρώντας αμέσως, πέρασε από τους υπόλοιπους και έσπευσε στον Άντονι, σαν να έλκονταν από την εμφάνισή του. Ωστόσο, ούτε σε ύψος ούτε σε πλάτος ήταν εμφανής πάνω από τους άλλους, αλλά στη γαλήνη του τρόπου του και στην καθαρότητα της ψυχής του.”
Πέρασε λοιπόν τη ζωή του, και έγινε παράδειγμα αρετής και κανόνας για τους μοναχούς, μέχρι που εκοιμήθη στις 17 Ιανουαρίου του έτους 356, έχοντας ζήσει συνολικά περίπου 105 χρόνια.