Στις 17 Ιανουαρίου η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει την μνήμη του Αγίου Αντωνίου του Μέγα, του Αγκυρατού της Αιγύπτου και Πατρός όλων των Μοναχών. Ο Άγιος Αντώνιος γεννήθηκε κοντά στην Ηρακλεόπολη Magna στην Άνω Αίγυπτο το 251 μ.Χ. από πλούσιους γονείς. Όταν ήταν δεκαοκτώ ετών, οι γονείς του πέθαναν και τον άφησαν με τη φροντίδα της ανύπαντρης αδερφής του. Το 285 μ.Χ., αποφάσισε να ακολουθήσει τα λόγια του Ιησού που έχει πει: «Αν θέλετε να είστε τέλειοι, πηγαίνετε, πουλήστε ό,τι έχετε και δώστε στους φτωχούς, και θα έχετε θησαυρούς στον ουρανό. Και ελάτε, ακολουθήστε με» (Αγ. Ματθαίος 19:21). Ο Αντώνιος έδωσε τα πλούτη του στους φτωχούς και άπορους και έδωσε την αδελφή του με μια ομάδα Χριστιανών.
Σε ηλικία είκοσι ετών αφιερώθηκε στην ασκητική ζωή που επιθυμούσε από την παιδική του ηλικία. Πήγε στην έρημο, στις όχθες της Ερυθράς Θάλασσας, όπου πέρασε είκοσι χρόνια ως ερημίτης παρέα με κανέναν παρά μόνο τον Θεό, σε ακατάπαυστη προσευχή, στοχασμό και περισυλλογή, υπομένοντας υπομονετικά σε ανέκφραστους δαιμονικούς πειρασμούς. Σύμφωνα με τον Άγιο Αθανάσιο, ο διάβολος πολέμησε τον Άγιο Αντώνιο ταλαιπωρώντας τον με πλήξη, τεμπελιά (ακηδία) και φαντάσματα των γυναικών, τα οποία ξεπέρασε με τη δύναμη της προσευχής. Μετά από αυτό, μετακόμισε σε έναν τάφο, όπου διέμενε και έκλεισε την πόρτα στον εαυτό του, ανάλογα με κάποιους ντόπιους χωρικούς που του έφερναν φαγητό.
Όταν ο διάβολος αντιλήφθηκε την ασκητική του ζωή και την έντονη λατρεία του, ζήλεψε και τον χτύπησε αλύπητα, αφήνοντάς τον αναίσθητο. Όταν οι φίλοι του από το χωριό της περιοχής ήρθαν να τον επισκεφτούν και τον βρήκαν σε αυτή την κατάσταση, τον μετέφεραν σε μια εκκλησία. Αφού συνήλθε, έκανε μια δεύτερη προσπάθεια και επέστρεψε στην έρημο, πιο έξω, σε ένα βουνό δίπλα στον Νείλο, που ονομάζεται Pispir, τώρα Der El Memun, απέναντι από την Arsinoe στο Fayyum. Εκεί έζησε αυστηρά κλεισμένος σε ένα παλιό εγκαταλελειμμένο ρωμαϊκό φρούριο για περίπου είκοσι χρόνια.
Σύμφωνα με τον Άγιο Αθανάσιο, ο διάβολος ξανάρχισε τον πόλεμο του εναντίον του Αγίου Αντωνίου, μόνο που αυτή τη φορά τα φαντάσματα είχαν τη μορφή άγριων θηρίων, λύκων, λιονταριών, φιδιών και σκορπιών. Εμφανίστηκαν σαν να επρόκειτο να του επιτεθούν ή να τον κόψουν σε κομμάτια. Αλλά ο Άγιος τους γελούσε περιφρονητικά και έλεγε: «Αν κάποιος από εσάς είχε εξουσία πάνω μου, μόνο ένας θα ήταν αρκετός για να με πολεμήσει». Όταν το είπε αυτό, εξαφανίστηκαν σαν καπνός, και ο Θεός του έδωσε τη νίκη επί του διαβόλου. Ενώ στο οχυρό επικοινωνούσε με τον έξω κόσμο μόνο από μια χαραμάδα από την οποία περνούσαν τα τρόφιμα και έλεγε λίγα λόγια.
Ο Άγιος Αντώνιος ετοίμαζε μια ποσότητα ψωμιού που θα τον συντηρούσε για έξι μήνες. Δεν άφηνε κανέναν να μπει στο κελί του: όποιος ερχόταν κοντά του, στεκόταν έξω και άκουγε τη συμβουλή του. Τότε μια μέρα βγήκε από το φρούριο με τη βοήθεια χωρικών για να σπάσει την πόρτα. Μέχρι εκείνη τη στιγμή οι περισσότεροι περίμεναν ότι θα είχε χαθεί ή θα είχε τρελαθεί στην απομόνωση του, αλλά εμφανίστηκε υγιής, γαλήνιος και φωτισμένος. Όλοι έμειναν έκπληκτοι που είχε περάσει από αυτές τις δοκιμασίες και εμφανίστηκε πνευματικά ανανεωμένος. Χαιρετίστηκε ως ήρωας και από αυτή τη στιγμή ο θρύλος του Αγίου Αντωνίου άρχισε να διαδίδεται και να μεγαλώνει.
Γύρω του συγκεντρώθηκαν πολλοί μαθητές τους οποίους με λόγο και παράδειγμα έβαλε στο δρόμο της σωτηρίας. Στα 85 χρόνια ασκητικής ζωής, πήγε μόνο δύο φορές στην Αλεξάνδρεια: την πρώτη φορά για να ζητήσει μαρτύριο σε καιρό διωγμού της Εκκλησίας και τη δεύτερη μετά από πρόσκληση του Αγίου Αθανασίου για να αντικρούσει την αίρεση των Αρειανών. Η ιστορία μιας από τις σωζόμενες επιστολές, που απευθύνεται στον Κωνσταντίνο Α’ αφηγείται πώς η φήμη του Αγίου Αντωνίου εξαπλώθηκε στο εξωτερικό και έφτασε στον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο. Ο Αυτοκράτορας του έγραψε, προσφέροντάς του έπαινο και του ζήτησε να προσευχηθεί γι’ αυτόν.
Τα αδέρφια χάρηκαν με την επιστολή του Αυτοκράτορα, αλλά ο Άγιος Αντώνιος δεν το έδωσε καμία σημασία και τους είπε: «Τα βιβλία του Θεού, του Βασιλιά των Βασιλέων και Κυρίου των Κυρίων, μας διατάζουν κάθε μέρα, αλλά το κάνουμε. μην προσέχουμε τι μας λένε και τους γυρίζουμε την πλάτη». Υπό την επιμονή των αδελφών που του είπαν: «Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος αγαπά την Εκκλησία», δέχτηκε να του γράψει μια επιστολή ευλογώντας τον και προσευχόμενος για την ειρήνη και την ασφάλεια της αυτοκρατορίας και της Εκκλησίας.
Όταν ο Άγιος Αντώνιος ένιωσε ότι πλησίαζε η ημέρα της αναχώρησής του από αυτή τη ζωή, πρόσταξε τους μαθητές του να δώσουν το ραβδί του στον Άγιο Μακάριο και να δώσουν το ένα μανδύα από προβιά στον Άγιο Αθανάσιο και το άλλο στον άγιο Σεραπίωνα, τον μαθητή του. Περαιτέρω έδωσε εντολή στους μαθητές του να θάψουν το σώμα του σε έναν ασήμαντο, μυστικό τάφο, μήπως το σώμα του γίνει αντικείμενο λατρείας. Τεντώθηκε στο έδαφος και παρέδωσε το πνεύμα του. Η βιογραφία του γράφτηκε από τον Άγιο Αθανάσιο και τιτλοφορείται Βίος Αγίου Αντωνίου του Μεγάλου.