Η ιστορία της Hellen
Ένα από τα πιο βάρβαρα «έθιμα», τα οποία καταπατούν ριζικά τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι η κλειτοριδεκτομή.
Όπως αναφέρει η Hawa Aden Mohamed στο Refinery29.com, η οποία υπέστη η ίδια τον ακρωτηριασμό των γεννητικών της οργάνων όταν ήταν κορίτσι, συνολικά πάνω από 200 εκατομμύρια γυναίκες στον κόσμο έχουν υποστεί την απάνθρωπη αυτή πρακτική, ενώ στη Σομαλία, από όπου κατάγεται η ίδια, σχεδόν κάθε γυναίκα υποβάλλεται σε αυτή -σε ηλικία 5-9 ετών στο 80% των περιπτώσεων. Συγκεκριμένα, η ίδια αναφέρει ότι το 98% των γυναικών και των κοριτσιών που ζει στη χώρα της έχει υποστεί κλειτοριδεκτομή. Στοιχεία που επιβεβαιώνει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Μάλιστα, η ίδια προσθέτει ότι τα 2/3 υποβάλλονται στη χείριστη δυνατή εκδοχή της, όπου τα χείλη του αιδοίου ράβονται μεταξύ τους, αφήνοντας ένα κενό σε διάσταση κεφαλής σπίρτου -κάνοντας την ούρηση και την περίοδο αληθινό βασανιστήριο. Φυσικά, δεν υπάρχει «καλή» και «κακή» βερσιόν ή πιο αποδεκτή. Στο σύνολό της αποτελεί μια ασυγχώρητη και απαράδεκτη καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που θέτει σε κίνδυνο τη ζωή εκατομμυρίων γυναικών, προκαλώντας προβλήματα σε κάθε πτυχή της καθημερινότητά τους -από την ούρηση έως το σεξ και τον τοκετό – καθώς και λοιμώξεις, ακόμα και θάνατο, όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
FYI: Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Κλειτοριδεκτομή είναι στις 6 Φεβρουαρίου.
Αν και τελευταία την ανάγκη κατάργησης του απάνθρωπου αυτού «εθίμου» έχει προσέξει και η παγκόσμια κοινότητα, χρειάζονται πολλές ακόμα προσπάθειες, ώστε αυτή τη πρακτική να αποτελέσει πια ανάμνηση ενός κακού παρελθόντος – με τα σημάδια της να μένουν βέβαια, αναπόφευκτα, ανεξίτηλα πίσω της. Σε αυτόν τον αγώνα συμμετέχει και η ακτιβίστρια από την Κένυα Hellen Nkuraiya.
Η Hellen έχει δημιουργήσει ένα σχολείο στην Κένυα που λέγεται «Enkiteng Lepa», σε ελεύθερη μετάφραση, το «αγελαδινό σχολείο μας». «Στην κοινότητα των Μασάι, οι αγελάδες είναι το παν. [Στην Κένυα] δε βάζουμε τα χρήματά μας στην τράπεζα. Όταν έχεις λεφτά, επενδύεις σε ζώα» είπε η ίδια. Το σχολείο έχει στόχο να σώσει όσα περισσότερα κορίτσια μπορεί από την κλειτοριδεκτομή ή από τον γάμο τους σε παιδική ηλικία, προσφέροντας μόρφωση, στέγη και τα προς το ζην. Μότο τους είναι το «Μην ανταλλάσσετε κορίτσια με αγελάδες, χαρίστε τους μόρφωση».
Το μότο παραπέμπει στην κουλτούρα των Μασάι, όπου κορίτσια σε πολύ μικρή ηλικία δίνονται ως νύφες σε πολύ μεγαλύτερους άνδρες, με αντάλλαγμα μερικές αγελάδες. Τα κορίτσια θεωρούνται ότι έχουν φτάσει σε ηλικία γάμου όταν υποβληθούν σε ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων – μόλις παντρευτούν, αυτόματα σταματούν το σχολείο.
Η ιστορία της Hellen Nkuraiya
Όταν η Hellen Nkuraiya ήταν περίπου οχτώ ή εννιά, υπέστη FGM. Ύστερα από έναν χρόνο, ο πατέρας της την αντάλλαξε για τρεις αγελάδες και την έδωσε σε έναν 70χρονο άνδρα για να γίνει η πέμπτη νύφη του. Την ανάγκασαν να αφήσει το σχολείο και προσπάθησε να ξεφύγει δύο φορές. Την έσωσαν οι καλόγριες της περιοχής και της έδωσαν την απαραίτητη μόρφωση.
Τελικά, έγινε δασκάλα και αποφάσισε να αφιερώσει τον εαυτό της στον αγώνα κατά της κλειτοριδεκτομής και του γάμου των κοριτσιών, καθώς και υπέρ της μόρφωσης και της οικονομικής ανεξαρτησίας των γυναικών στις αφρικανικές χώρες. Χωρίς να σκέφτεται τον κίνδυνο στον οποίο έθετε τη σωματική της ακεραιότητα, η Hellen έκανε ό,τι μπορούσε για να σώσει τα κορίτσια από το βασανιστήριο της FGM. Συχνά τη χτυπούσαν και την έδιωχναν από την πόλη, αλλά η ίδια συνέχιζε να κάνει το ίδιο πράγμα -ξανά και ξανά.
Ώσπου το 2009 αποφάσισε να κάνει κάτι πιο δραστικό και να πάρει την κατάσταση στα χέρια της. Κατάφερε να βρει χορηγούς κι άνοιξε ένα δικό της σχολείο, το οποίο λειτουργεί και ως άσυλο. «Αν με σκοτώσουν, όσο πολεμώ για τα δικαιώματα των κοριτσιών μου, τουλάχιστον θα πεθάνω με αξιοπρέπεια» τονίζει η ίδια. Και παρά το γεγονός ότι το σχολείο της απευθύνεται κυρίως σε κορίτσια, προσφέρει μόρφωση, στέγη και τα προς το ζην και σε αγόρια.
H Nkuraiya βέβαια είναι περήφανη που είναι Μασάι και έχει βρει έναν νέο τρόπο για να αποδώσει το πέρασμα από την παιδική στην ενήλικη ζωή, βάφοντας τους γλουτούς των κοριτσιών με κόκκινη μπογιά. Σκοπός της είναι τα κορίτσια της να μεγαλώσουν «κρατώντας στο ένα χέρι την εκπαίδευση και στο άλλο την παράδοση». Μάθετε περισσότερα για τον αγώνα της Hellen καθώς και τις υπόλοιπες δράσεις της ακτιβίστριας στην επίσημη ιστοσελίδα της φιλανθρωπικής οργάνωσης Tapusa, ιδρύτρια της οποίας είναι η ίδια.
Με πληροφορίες από Refinery29.com, who.int, tepesua.org.