Η πολιτιστική κληρονομιά του παρελθόντος δεν είναι χαραγμένη απλά στις πέτρες και τα μνημεία, αλλά και στις ίδιες τις γλώσσες που ως ένας ζωντανός οργανισμός καταφέρνουν να συνδέσουν το παρελθόν με το παρόν (και το μέλλον).
Διανύοντας τον 21ο αιώνα, η προάσπιση και η προβολή της πολυμορφίας των γλωσσών είναι συνδεδεμένη με την προστασία του αρχαιολογικού πλούτου και του φυσικού περιβάλλοντος κάθε χώρας. Έτσι, με στόχο μια διαφορετική συνείδηση και προσέγγιση της γλώσσας, ως σημαντικού εργαλείου για την ανάδειξη του παρελθόντος και των αρχαιολογικών μημείων και χώρων, το πρόγραμμα με τίτλο: «Αρχαιότητες και Σχολείο για το Μέλλον: μια προσέγγιση αειφορίας», ξεκίνησε επίσημα τις εργασίες του στα τέλη Σεπτεμβρίου, με ένα Εισαγωγικό Σεμινάριο στην Καλαμάτα.
Η συνεργασία αυτή πραγματοποιείται σε τρεις στενά συνδεδεμένες περιοχές της Ευρώπης, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία, με στόχο την εμβάθυνση των αντιλήψεων για την εγχώρια/τοπική και ευρωπαϊκή ταυτότητα και τη βελτίωση των επαγγελματικών ευκαιριών των νέων ανθρώπων. Πιο αναλυτικά, οι αρχαιολογικοί χώροι στους οποίους στοχεύει το πρόγραμμα είναι η Αρχαία Μεσσήνη (Ελλάδα), το Ρωμαϊκό θέατρο της Βερόνα (Ιταλία), τα ρωμαϊκά ερείπια της Τάρρακο (αρχαία Ταραγκόνα-Ισπανία), καθώς και οι αρχαίες ελληνικές και ρωμαϊκές πόλεις του Εμπόριουμ (Ισπανία). Έτσι, δέκα εταίροι, συμπεριλαμβανομένων εκπαιδευτικών και πολιτιστικών οργανισμών όπως επίσης και σχολείων, θα συνεργαστούν για τα επόμενα τρία χρόνια (2015-2018) σε μια σειρά από δραστηριότητες, οι οποίες θα αναπτύξουν καινούριο περιεχόμενο και γνώση, ικανες να υποστηρίξουν τις αρχές αειφορίας στους αρχαιολογικούς χώρους και την συνεισφορά τους στην οικονομική ζωή της περιοχής τους.
Το εν λόγω πρόγραμμα πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Erasmus+ Δράση ΚΑ2 «Συνεργασία για καινοτομία και ανταλλαγή καλών πρακτικών στον τομέα της Σχολικής Εκπαίδευσης» και επιχορηγείται από την Ευρωπαική Επιτροπή μέσω του Ελληνικού Εθνικού Συνονιστή, του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Αξίζει να τονιστεί πως οι καινοτόμες μορφές συνεργασίας μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών, οι οποίοι θα χρησιμοποιούν σε απευθείας σύνδεση πλατφόρμες επικοινωνίας, θα ενδυναμώσουν την αντίληψη του Ευρωπαίου δασκάλου και θα προσδώσουν μια ευρωπαϊκή διάσταση στην καθημερινή πρακτική των εμπλεκομένων σχολείων.
Ευρωπαϊκή Στρατηγική Σύμπραξη
Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική Σύμπραξη αποτελείται από σημαντικούς εκπαιδευτικούς φορείς της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ισπανίας. Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καλαμάτας -το οποίο είναι και ο συντονιστής του όλου προγράμματος- η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας, το Γυμνάσιο Θουρίας και το Επαγγελματικό Λύκειο Μεσσήνης. Στην Ιταλία, συνεργάζονται το Πανεπιστήμιο Ca’ Foscari της Βενετίας – Τμήμα ανθρωπιστικών σπουδών/σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας, τα Λύκεια Fracastoro και Agli Angeli Βερόνας, ενώ απο την πλευρά της Ισπανίας συνεργάζεται ο Επιμορφωτικός Οργανισμός CDL της περιφέρειας της Καταλονίας, καθώς και τα σχολεία Sant Pau Apostol της Ταραγκόνα και Baix Camp της Ρέους.
Βασικός στόχος της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας είναι η ενδυνάμωση των ικανοτήτων των επιμορφούμενων σ’ ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών κλάδων (κλασικές μελέτες, πολιτισμός, σύγχρονη και κλασική λογοτεχνία, επιστήμες, τεχνολογία και οικονομία) εφαρμόζοντας επιχειρηματικές λύσεις σε συγκεκριμένες προκλήσεις, καθώς και η ανάπτυξη δεξιοτήτων σχετικές με τον κόσμο της εργασίας (ψηφιακός γραμματισμός, ενεργή πολιτειότητα, κριτική σκέψη, επίλυση προβλημάτων, κ.ά. ). Οι συμμετέχοντες δίνουν ιδιαίτερη σημασία στη θεωρία του Κnowledge Βuilding (Γνωστικός Δομητισμός), καθώς και των εργαλείων της Εικονικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Παράλληλα, το πρόγραμμα αυτό στοχεύει στην προώθηση συνεργασιών μεταξύ των σχολείων και των κοινωνικο-οικονομικών εταίρων σε τοπικό επίπεδο, με βασικό σκοπό να αναπτυχθούν οι γνώσεις των μαθητών και να επιτευχθεί σύνδεση με την αγορά εργασίας, καθώς και η δημιουργία μεθοδολογίας αειφορικής προσέγγισης του θέματος, οι οποίες θα εξασφαλίσουν ότι ο θησαυρός του παρελθόντος θα συνεισφέρει στην κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ζωή του μέλλοντος. Ακόμα ένας στόχος του προγράμματος είναι η ευαισθητοποίηση των μαθητών σχετικά με τη σημασία των αρχαιολογικών χώρων στην καθημερινότητά τους, δίνοντας τη δυνατότητα σε πολίτες όχι μόνο να τους επισκεφτούν, αλλά και να διερευνήσουν την επίδραση του αρχαίου κόσμου στον σύγχρονο. Σημειώνεται πως το Δικτυακό τόπο του έργου είναι το www.archaeoschool.eu.
Δράσεις και αναμενόμενα αποτελέσματα
Οι δράσεις του ευρωπαϊκού εκπαιδευτικού προγράμματος «Αρχαιότητες και Σχολείο για το Μέλλον: μια προσέγγιση αειφορίας» περιλαμβάνουν σειρά μελετών και σεμιναρίων. Πιο συγκεκριμένα, τη μελέτη των αρχαιολογικών χώρων (πολιτιστική, επιστημονική, ανθρωπιστική, οικονομική και περιβαλλοντική), με σκοπό να βρεθούν τρόποι να υποστηριχθούν έννοιες της ενεργούς απασχόλησης, καθώς και παραγωγή τρισδιάστατων εικονικών ανακατασκευών των μνημείων, χρησιμοποιώντας εργαλεία της Εικονικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, αλλά και προσομοιώσεις (EdMondo). Παράλληλα, οι φορείς του ευρωπαϊκού προγράμματος έχουν φροντίσει για τη δημιουργία εκπαιδευτικών σεμιναρίων, τα οποία δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο τα αρχαιολογικά μνημεία μπορούν να γίνουν έμπνευση για αειφορική ανάπτυξη στις σύγχρονες κοινωνίες και δημιουργία μιας κοινωνίας γνώσης στηριγμένης στη θεωρία του Γνωστικού Δομητισμού.Έτσι, επιτυγχάνεται η αύξηση των γλωσσικών ικανοτήτων και η ενδυνάμωση της πολιτιστικής ευαισθητοποίησης.