Συνέντευξη στην Νικολέτα Ντάμπου
Με moto «Ποιοτική Υγεία για όλους» για ένα σύγχρονο σύστημα υγείας με όλους τους γιατρούς, για όλους τους πολίτες, το Κίνημα Αλλαγής στοχεύει στην ανακοπεί της φθίνουσας πορείας του ΕΣΥ και την ανάπτυξη ενός Δημόσιου, Εθνικού Συστήματος Υγείας με καθολική κάλυψη του πληθυσμού, όπως κάνει γνωστό ο Κωνσταντίνος Μπαργιώτας, Βουλευτής Λάρισας και Τομεάρχης Υγείας του ΚΙΝΑΛ , μέσα από την συνέντευξη που παραχώρησε στο Healthweb.
Θέλουμε ένα σύγχρονο σύστημα υγείας με όλους τους γιατρούς, για όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες, τονίζει ο κ. Μπαργιώτας , μιλώντας στο Healthweb, για το πρόγραμμα Υγείας του ΚΙΝΑΛ .
Ας δούμε αναλυτικά την συνέντευξη:
Ποιο είναι το ‘’moto’’ του ΚΙΝΑΛ για την Υγεία; Ποιο είναι το πρόγραμμα του ΚΙΝΑΛ για την Υγεία;
Η ίδρυση και ανάπτυξη του ΕΣΥ φέρει τη σφραγίδα των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Υπήρξε μια εμβληματική μεταρρύθμιση και έτυχε καθολικής αναγνώρισης από τους πολίτες, γιατί ανταποκρίθηκε στην κάλυψη πραγματικών αναγκών της ελληνικής κοινωνίας. Σήμερα, μετά από 10 χρόνια με μνημόνια και υφεσιακές πολιτικές, χρειάζεται δομικές αλλαγές. To moto μας είναι «Ποιοτική Υγεία για όλους». Θέλουμε σύγχρονο σύστημα υγείας με όλους τους γιατρούς, για όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες. Στο «Σχέδιο Ελλάδα» υπάρχει η ολοκληρωμένη πρόταση του Κινήματος Αλλαγής, την οποία συνοψίζω σε 10 προτάσεις:
- Αύξηση της χρηματοδότησης από τον προϋπολογισμό στο μέσο ευρωπαϊκό όρο (αναδιαπραγμάτευση με διακομματική συμφωνία) με ταυτόχρονη άντληση πόρων από ευρωπαϊκά προγράμματα (εκπαίδευσης προσωπικού, ενσωμάτωσης τεχνολογίας) και προσέλκυση επενδύσεων από τον ιδιωτικό τομέα. Η λογική της ανάπτυξης ανταγωνιστικών επενδύσεων μεταξύ κράτους και ιδιωτών πρέπει να δώσει τη θέση της στη συμπληρωματικότητα.
- Αποκέντρωση του συστήματος. Μετατροπή του υπουργείου υγείας σε επιτελικό όργανο στρατηγικού σχεδιασμού, ρύθμισης και ελέγχου. Γεωγραφική ταύτιση Υ.ΠΕ με Περιφέρειες.
- Ενιαίο σύστημα ΠΦΥ με τον ΕΟΠΠΥ ρυθμιστή και εγγυητή της αξιοποίησης της δημόσιας δαπάνης. Κέντρα Υγείας σε όλους τους αγροτικούς και ημιαστικούς Δήμους, Πολυδύναμα Κέντρα Υγείας 24ωρης λειτουργίας σε όλα τα μεγάλα Αστικά Κέντρα με δίκτυο υπηρεσιών στα δημοτικά διαμερίσματα. Ελεύθερη επιλογή ιατρού (οικογενειακού & ειδικότητας).
- Αποπολιτικοποίηση της Διοίκησης. Αδιάβλητη διαδικασία επιλογής στελεχών στο ΕΣΥ με δημόσιες προκηρύξεις και διαφανή κριτήρια.
- Προσλήψεις νοσηλευτικού προσωπικού στα Νοσοκομεία και την ΠΦΥ. Συμβάσεις με γιατρούς. Αξιολόγηση της ιατρικής πράξης. Η εισαγωγή άριστων πρακτικών, η τήρηση πρωτοκόλλων θεραπείας και η αναμόρφωση του ΚΕΣΥ είναι κομβικής σημασίας. Νέο σύστημα στην συνεχή Εκπαίδευση και Μετεκπαίδευση των ιατρών υπό τον έλεγχο του ΚΕΣΥ και στην εξειδίκευση τους, με στόχο να μείνουν στην χώρα οι υψηλής ποιότητας νέοι γιατροί που σήμερα φεύγουν στο εξωτερικό.
- Υπηρεσίες e-health. Μετάπτωση σε ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό σύστημα, ένα σύστημα χωρίς χαρτί και φιλμ.
- Σύσταση ειδικών κέντρων για την διαχείριση χρόνιων νοσημάτων (διαβήτης, υπέρταση κλπ) που θα λειτουργούν 24 ώρες, 365 ημέρες τον χρόνο, που θα μπορούν να συστεγάζονται με Νοσοκομεία ή Κ/Υ.
- Μείωση της συμμετοχής πολιτών στα φάρμακα (και αντίστοιχη αναπροσαρμογή του σχετικού πλαφόν) με ιδιαίτερα αυξημένο ποσοστό μείωσης για χαμηλόμισθους/χαμηλοσυνταξιούχους. Κατάργηση της εισφοράς για υγεία στις επικουρικές συντάξεις.
- Άμεση ολοκλήρωση της αποασυλοποίησης και στελέχωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
- Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά των Ναρκωτικών.
Ποιο είναι το πρόγραμμα των 100 πρώτων ημερών του ΚΙΝΑΛ για την Υγεία;
Η ολοκλήρωση ενός σχεδίου για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση, για να ανακοπεί η φθίνουσα πορεία του ΕΣΥ. Η ένταξη σε ενιαίο δίκτυο όλων των υποδομών της πρωτοβάθμιας -κρατικών, αυτοδιοικητικών, ιδιωτικών- υπό τον έλεγχο του ΕΟΠΥΥ είναι η μόνη εφικτή λύση. Ένα δημόσιο, καθολικό σύστημα ΠΦΥ μπορεί και πρέπει να αξιοποιήσει όλους τους διαθέσιμους πόρους χρηματοδότησης, όλους τους γιατρούς και όλες τις υπηρεσίες. Η χώρα έχει αρκετούς γιατρούς και εργαστήρια για να καταργήσει τις λίστες και τις ατελείωτες αναμονές. Παρά την δημοσιονομική στενότητα, ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να λειτουργήσει, καθώς αξιοποιεί όλες τις δυνατές πηγές χρηματοδότησης και προσελκύει επενδύσεις από παντού. Αυτή είναι σήμερα η μεγάλη πρόκληση και πρέπει να είναι προτεραιότητα –οι 100 πρώτες ημέρες, όπως το ορίσατε.
Τι πιστεύτε ότι πρέπει να αλλάξει στο φάρμακο σε σχέση με το clawback. Σε σχέση με τις αποζημιώσεις. Σε σχέση με το Health Technology Assessment. Σε σχέση το 25 % rebate στην θετική λίστα.
Η δραστική μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης είχε δυστυχώς σοβαρές παρενέργειες, καθώς δεν συνοδεύτηκε από τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Η βασική είναι η μετακύληση ενός σημαντικού μέρους του κόστους στον ασθενή είτε λόγω αυξημένων συμμετοχών είτε λόγω αγοράς των φαρμάκων χωρίς ιατρική συνταγή. Αποτελεί προτεραιότητα μας η ελάφρυνση των ασφαλισμένων, των χαμηλών εισοδηματικών τάξεων από τις ήδη επιπλέον επιβαρύνσεις του κόστους φαρμακοθεραπείας. Η παροχή κάθε αναγκαίου φαρμάκου, όσο ακριβό και αν είναι, πρέπει να γίνεται χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια. Ο έλεγχος πρέπει να επικεντρωθεί στην παραγωγή της συνταγής και όχι στον τελικό χρήστη ασθενή. Προτείνουμε τα εξής μέτρα πολιτικής:
- Σταδιακή ετήσια αύξηση του κλειστού προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ κατά 50 εκατ. ευρώ το χρόνο για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ώστε η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη να πλησιάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
- Καταπολέμηση της πολυφαρμακίας. Καθολική διάθεση όλων φαρμάκων μέσω Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης, ασχέτως αποζημίωσης, και έλεγχος της χρήσης φαρμάκων.
- Αυστηρός έλεγχος στη χορήγηση νέων καινοτόμων φαρμάκων μέσω πρωτοκόλλων και αρχείου ασθενών (Registries). Φορέας υλοποίησης ΕΟΠΥΥ και Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση.
- Συγκράτηση στη συνταγογράφηση φτηνών φαρμάκων.
- Αύξηση διείσδυσης γενοσήμων με κίνητρα όπως η μηδενική συμμετοχή στους άνω των 65, για όλα τα χρόνια νοσήματα αποκλειστικά για τη συνταγογράφηση γενοσήμων.
- Υπολογισμός και καταλογισμός rebates και clawback κατά μεγάλες θεραπευτικές κατηγορίες. Σταδιακή μείωση του clawback.
- Χάραξη μακροπρόθεσμης εθνικής στρατηγικής για το φάρμακο.
- Δέσμη μέτρων για την συγκράτηση και ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής φαρμάκων.
- Επιτροπή αξιολόγησης τεχνολογίας φαρμάκων (ΗΤΑ) ως ανεξάρτητη αρχή.
- Ανεξάρτητη επιτροπή τιμολόγησης & επιτροπή διαπραγμάτευσης στον ΕΟΠΠΥ.
Οι ανασφάλιστοι και αλλοδαποί, πρόσφυγες, πιστεύετε πρέπει να συνεχίσουν να έχουν δωρεάν πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη;
Όπως ανέφερα και στην πρώτη σας ερώτηση, τo moto μας είναι «Ποιοτική Υγεία για όλους». Χωρίς διακρίσεις και χωρίς αποκλεισμούς. Η πολιτική των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στην υγεία υπήρξε ισοπεδωτική. Το ποσοστό της οικογενειακής δαπάνης όσων βρίσκονται κάτω από τα όρια της φτώχειας αυξάνεται σταθερά παρά το νόμο για τους ανασφάλιστους. Ένας χαμηλοσυνταξιούχος πληρώνει κατά μέσο όρο ως και 50% συμμετοχή, από 22% που ήταν το 2012. Επίσης, αποδείχθηκε εν τοις πράγμασι ότι η χρηματοδότηση για την καθολική ιατροφαρμακευτική κάλυψη των ανασφάλιστων χωρίς κριτήρια δεν ήταν εξασφαλισμένη, όταν θεσμοθετήθηκε το 2016 από τους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Κατά τη συζήτηση στη Βουλή του άρθρου 33 του ν. 4368/2016 είχα εκφράσει σοβαρότατες επιφυλάξεις, τονίζοντας ότι «Η δημόσια περίθαλψη δεν είναι δωρεάν. Έχει κόστος, το οποίο καλύπτεται από τις ασφαλιστικές εισφορές και τους φόρους. Δεν είναι αριστερή πολιτική να χαρατσώνεις όλους τους συνταξιούχους οριζόντια, ανεξαρτήτως εισοδήματος, με 6% για την υγεία και από αυτά τα χρήματα να καλύπτεις τους πάντες ως ανασφάλιστους. Και τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, τους πάντες. Δεν είναι πολιτική ισότητας και ισονομίας αυτό. Είναι λαϊκισμός, πολιτική ισοπέδωσης και εμπέδωσης των ανισοτήτων. Πως με 100 εκατ. ευρώ θα καλυφθεί η δαπάνη για 2,5 χιλιάδες ανασφάλιστους;». Παρά τις διαβεβαιώσεις του Υπουργείου Υγείας ότι όλα τα έξοδα για τη νοσηλεία των ανασφάλιστων καλύπτονται, παρατηρούμε ότι αφενός τα κονδύλια μειώνονται αντί να αυξάνονται αφετέρου ότι η νοσηλεία των ανασφάλιστων καλύπτεται από τις πιστώσεις για τις λειτουργικές δαπάνες των νοσοκομείων.
Εάν υπάρχει αυτοδύναμη Κυβέρνηση μετά τις εκλογές της 7ης Ιουλίου, τι περιμένετε από αυτή για τον χώρο της Υγείας και το ΕΣΥ;
Η διαφαινόμενη νίκη της ΝΔ δεν με κάνει να αισιοδοξώ. Οι περίοδοι διακυβέρνησης της χώρας από τη ΝΔ ήταν ταυτισμένες με την υπονόμευση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας, τη διεύρυνση των ελλειμμάτων και των κοινωνικών ανισοτήτων, τη συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας, τη σπατάλη και τα τεράστια χρέη. Τα χρέη που άφησε η κυβέρνηση Καραμανλή τον Δεκέμβριο του 2009 ήταν 6,9 δις ευρώ (τα οποία δήλωνε ως 2,5 δις ευρώ στην ΕΕ μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2009) και έγινε αγώνας δρόμου για να πληρωθούν μέχρι τον Δεκέμβριο του 2010. Ενώ το 2009 οι ετήσιες δαπάνες φαρμάκων και υγειονομικού υλικού στα νοσοκομεία ανήλθαν στα 5 δις ευρώ και η ετήσια φαρμακευτική δαπάνη ξεπέρασε τα 7,5 δις ευρώ. Αντίθετα, μέσα στη διετία 2010-2012 μειώθηκαν κατά 50% οι δαπάνες και με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, το ESYNET, το διπλογραφικό, τους ισολογισμούς και με τις διαρθρωτικές αλλαγές – που ήταν έργα του ΠΑΣΟΚ- ετέθησαν τα θεμέλια για την εξυγίανση των δαπανών υγείας, που από μέση ετήσια αύξηση κατά 4,5% το διάστημα 2004-2009, μειώθηκαν κατά 6,6% το διάστημα 2009-2015 (ΟΟΣΑ και ΕΕ κοινή έκθεση 2016).
Το Πρόγραμμα δράσεων που παρουσίασε προ μηνών η ΝΔ για την υγεία είναι τουλάχιστον ασαφές και γενικόλογο. Έχει αρχίσει να διαμορφώνει μια αντίληψη απελευθέρωσης της αγοράς υγείας που, με τον τρόπο που περιγράφεται, υπονομεύει τον δημόσιο χαρακτήρα του συστήματος και αναιρεί την αρχή της καθολικής κάλυψης. Η δημιουργία συστημάτων περίθαλψης πολλαπλών ταχυτήτων είναι ορατή. Είτε λόγω της αντικειμενικής αδυναμίας να στηριχθεί στο εύρος και στην έκταση που είναι απαραίτητο ένα αμιγώς κρατικό σύστημα, όπως το ονειρεύεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, είτε λόγω της επιλεκτικής ενίσχυσης ιδιωτικών δομών από τη ΝΔ, το ΕΣΥ κινδυνεύει να μετατραπεί σε ένα σύστημα προνοιακής μορφής. Ένα υποβαθμισμένο σύστημα, δηλαδή, για τους φτωχούς και τους αδύναμους. Είμαστε απέναντι σε τέτοιες προοπτικές. Είμαστε διαχρονικά υπέρ της ανάπτυξης ενός Δημόσιου, Εθνικού Συστήματος Υγείας με καθολική κάλυψη του πληθυσμού.
Ποια είναι τα μέτρα τα οποία θα βοηθήσουν την αγορά και τον Έλληνα πολίτη να ‘’αναπνεύσει‘’;
Σε ένα διεθνές οικονομικό περιβάλλον το «κλειδί» για την επιβίωση είναι η ανταγωνιστικότητα. Ο συνδυασμός της πολιτικής της υπερφορολόγησης και των υπερπλεονασμάτων δημιουργεί ένα υφεσιακό περιβάλλον που δεν ευνοεί τη δημιουργία νέων επενδύσεων ούτε τη σταθεροποίηση και την ανάπτυξη των μικρομεσαίων και μικρών επιχειρήσεων που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας. Η δέσμευση της χώρας για πλεόνασμα της τάξης του 3,5% μέχρι το 2022 και 2% 2,2% μέχρι το 2060 καταδικάζει την ελληνική οικονομία σε μία γκρίζα ζώνη διαρκούς αναπαραγωγής της κρίσης και διαιώνισης της οικονομικής δυσπραγίας. Αναπτυξιακοί ρυθμοί της τάξεως του 1,5% δεν είναι αρκετοί. Ανάπτυξη χωρίς δημόσιες επενδύσεις και χωρίς προσέλκυση ξένων μεγάλων ιδιωτικών κεφαλαίων ή ένα τουλάχιστον από τα δύο σε ικανοποιητικό βαθμό, δεν πρόκειται να δουλέψει.
Σε μια χώρα όπου έχουμε από τις υψηλότερες φορολογίες της Ευρώπης, τις ακριβότερες τιμές ενέργειας, τις υψηλότερες εργοδοτικές εισφορές, τα υψηλότερα επιτόκια δανεισμού, ποιος πραγματικά πιστεύει ότι μπορούμε να παραμείνουμε στο «παιχνίδι»; Χρειάζεται αλλαγή μίγματος πολιτικής και μεταρρυθμίσεις…τώρα. Η εποχή της επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής, των ελλειμμάτων και του δανεισμού τελείωσε ανεπιστρεπτί. Η δημιουργία ευνοϊκού «επενδυτικού περιβάλλοντος» προϋποθέτει σταθερή και χαμηλή φορολογία των επιχειρήσεων, απλοποίηση των διαδικασιών ίδρυσης μιας εταιρείας, ευέλικτο εργατικό δυναμικό και σύνδεση της εκπαίδευσης με τον ιδιωτικό τομέα. Η Ιρλανδία, παρά την κρίση, έδωσε έμφαση στην άμεση σύνδεση του ιδιωτικού τομέα υψηλής τεχνολογίας με την πανεπιστημιακή έρευνα και εκπαίδευση προκειμένου να εξασφαλισθεί ”διαθεσιμότητα ταλέντων” και πέτυχε το «θαύμα». Στην τελευταία έρευνα της Διανέοσις , διαβάζουμε πως μια χώρα 5 εκατομμυρίων κατοίκων κατόρθωσε να φιλοξενεί 1.400 πολυεθνικές επιχειρήσεις απασχολώντας 229.057 εργαζομένους και να εξάγει πάνω από 100% του ΑΕΠ της. Ας προβληματιστούμε.