Με την επέτειο των 200 ετών, από την ύπαρξη του Αϊ Βασίλη, διαβάστε αυτό το άρθρο με εντελώς δική σας ευθύνη. Αν δεν αντέχετε σκληρές αλήθειες, θα σας προτείνω να σταματήσετε εδώ, και να κάνετε ανέμελα κάτι άλλο. Αν όμως συνεχίσετε, κρατήστε το σε θερμοκρασία δωματίου και μακριά από τα παιδιά.
Ο Αϊ Βασίλης αποτελεί μία διεθνή λαογραφική μορφή η οποία διανέμει δώρα σε παιδιά που υπήρξαν «φρόνιμα» κατά τη διάρκεια του προηγούμενου χρόνου. Εμφανίζεται, ως δια μαγείας, κατεβαίνοντας μέσα από καμινάδες και αφήνει τα δώρα του σε στιγμές που δεν τον βλέπει κανείς.
Η έννοια του Αϊ Βασίλη υπάρχει στο όνειρο, στην ελπίδα και στην αισιοδοξία, αλλά μόνο εκεί, και κυρίως για τα παιδιά.
Θα ήταν, ίσως, και η μόνη ιστορία που είναι ακατάλληλη για ενήλικους.
Στην Ελλάδα, η θεωρεία του Αϊ Βασίλη δεν ισχύει μόνο για τα παιδιά αλλά και για αρκετούς ενήλικες που θεωρούν ότι μπορούν να περιμένουν δώρα εξ ουρανού. Αυτό μάλιστα είναι και καταγεγραμμένο σε αρκετές εκλογικές αναμετρήσεις, όπου τουλάχιστον το 30% του συνολικού εκλογικού σώματος, δείχνει ότι πιστεύει ακράδαντα στην ύπαρξη του Αϊ Βασίλη.
Και όχι βέβαια για παιδικά δώρα και πρωτοχρονιάτικες χαρές, αλλά για διαγραφές δανείων και χρεών, παράλογες προστασίες, υπέρογκες αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, αδικαιολόγητες προσλήψεις στο Ελληνικό δημόσιο, ιδιαίτερη μεταχείριση, υπαρκτά λεφτό δένδρα, υπερβολικές αμοιβές και άλλα πολλά.
Έτσι το θέλετε, έτσι σας βολεύει, έτσι σας αρέσει, έτσι το πιστεύεται.
Ποτέ δεν ήθελα να είμαι αυτός που φέρνει τα άσχημα νέα, αλλά η μοίρα μου το έχει, και πρέπει να σας πω ότι Αϊ Βασίλης, τουλάχιστον με την δική σας εκδοχή, δεν υπάρχει.
Το γνωρίζω ότι είναι μαχαιριά στην καρδιά, ότι ακούγεται τραγικό, βαρύ, ανυπόφορο, απογοητευτικό, απαισιόδοξο, καταθλιπτικό, αλλά είναι έτσι. Και αν δεν μπορείτε να το αποδεχτείτε, υπάρχουν και οι ψυχολόγοι, ακόμα και οι ψυχίατροι που θα επιληφθούν της περίπτωσης σας. Και αν ακόμα δεν πιστεύετε τους γιατρούς σας περιμένετε και η στυγνή πραγματικότητα θα έρθει να επιβεβαιώσει την ανυπαρξία του Αϊ Βασίλη σας, τουλάχιστον έτσι όπως τον νομίζετε.
Ποιος όμως ήταν τελικά ο Αϊ Βασίλης;
Γεννήθηκε το 330 μ.Χ. στην Καισαρεία, ενώ έζησε ένα μέρος της ζωής του στο Ροβανιέμι της Φιλανδίας, γενέτειρα της μητέρας του. Ο πατέρας του ήταν Σμυρνιός και διατηρούσε βιοτεχνία παιχνιδιών. Φήμες θέλουν τον νεαρό Βασίλη να κλέβει τα δώρα από την βιοτεχνία και να τα χαρίζει σε διάφορα παιδιά. Έτσι η βιοτεχνία κάποια στιγμή έκλεισε αφήνοντας χρέη στους προμηθευτές του και άνεργους τους υπαλλήλους της.
Από ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες ο Βασίλης είχε μπλεξίματα και με το νόμο. Μεγάλη δικαστική διαμάχη είχε με την επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας που είχε στην βιοτεχνία του και προβλήματα επίσης με την WWF για την κακοποίηση των ταράνδων που συνεχώς μαστίγωνε και τάιζε με ήλιο για να μπορούν να πετάνε. Το γεγονός βέβαια ότι η WWF πρωτοεμφανίστηκε το 1962, αδυνατίζει την προηγούμενη εκδοχή, αλλά το αφήνω στη κρίση σας.
Άσχετα με την προηγούμενη περιπαικτική περιγραφή, ο Άγιος Βασίλης θεωρείται ο εμπνευστής της φιλανθρωπίας. Κρατάει ζωντανή την ελπίδα της επιβράβευσης του καλού και επιβεβαιώνει τον αγαθό χαρακτήρα των παιδιών που δεν έχουν ακόμα φθαρεί από τις κακές νοοτροπίες και συνήθειες που τα περιβάλλουν.
Η μορφή του Αϊ Βασίλη έγινε γνωστή από το ποίημα «Μία επίσκεψη από τον Άγιο Νικόλαο» που δημοσιεύτηκε 1823. Η πρώτη οπτική εκδοχή εμφανίστηκε 40 χρόνια αργότερα στο «Harper’ s Weekly».
Ο Αγιος Βασίλειος πέθανε το 378 μ.Χ. και έμεινε στην ιστορία σαν σύμβολο της φιλανθρωπίας, της καλής τύχης και της αισιοδοξίας.
Σε όλο τον κόσμο ο Αι Βασίλης είναι ο ήρωας των παιδιών που ελπίζουν σε αυτόν για να πάρουν τα δώρα που θέλουν και την επιβεβαίωση ότι ήταν πράγματι καλά παιδιά στον χρόνο που πέρασε.
Όσο, λοιπόν, ο “Αϊ Βασίλης”, η ο κάθε “Αϊ Βασίλης”, είχε την βιοτεχνία του πατέρα του και
- Προσλάμβανε άσχετους στην δουλειά
- μοίραζε υποσχέσεις και ψεύτικες ελπίδες παντού,
- αλλοίωνε την πραγματικότητα, και
- χάριζε τα δώρα του ήταν καλός, αποδεκτός και καταχειροκροτούμενος στην τοπική του κοινωνία. Όταν όμως αναγκάστηκε από τις πρακτικές του να κλείσει την βιοτεχνία, να αφήσει χρέη στην αγορά και άνεργους τους υπαλλήλους του, έπεσαν όλοι να τον φάνε.
Σου θυμίζει τίποτα Αλέξη;
Η οποιαδήποτε ομοιότητα της παραπάνω κατάστασης με την Ελληνική πραγματικότητα θα μπορούσε να είναι απολύτως συμπτωματική.
Εσείς θα το κρίνετε.
Κώστας Αγγελάκης