Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευάγγελος Τέρπος, Γιάννης Ντάνασης, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) (https://mdimop.gr/covid19/) συνοψίζουν τα αποτελέσματα της σχετικής μελέτης των R.Libster και συνεργατών που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση The New England Journal of Medicine (N Engl J Med 2021; 384:610-618).
Οι ερευνητές πραγματοποιήσαν μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη χορήγησης πλάσματος από αναρρώσαντες με υψηλούς τίτλους IgG αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 στην Αργεντινή μεταξύ 4 Ιουνίου και 25 Οκτωβρίου 2020.
Το πλάσμα χορηγήθηκε σε ηλικιωμένους ασθενείς εντός 72 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων ήπιας λοίμωξης COVID-19. Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν η σοβαρή αναπνευστική νόσος, οριζόμενη ως ταχύπνοια με πάνω από 29 αναπνοές το λεπτό ή/και κορεσμό οξυγόνου κάτω από 93% στον ατμοσφαιρικό αέρα.
Συνολικά συμπεριελήφθησαν και τυχαιοποιήθηκαν 160 ασθενείς με COVID-19. Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν τα 77.2 (±8.6) έτη και το 62% ήταν γυναίκες. Συνολικά 72 ασθενείς (45%) είχαν ηλικία 65-74 έτη και τουλάχιστον 1 συμπαραμαρτούν νόσημα, ενώ 88 (55%) είχαν ηλικία 75 έτη ή μεγαλύτερη.
Σοβαρή αναπνευστική νόσος παρατηρήθηκε σε 13 από τους 80 ασθενείς (16%) που έλαβαν πλάσμα από αναρρώσαντες και σε 25 από τους 80 (31%) που έλαβαν εικονικό φάρμακο. O σχετικός κίνδυνος υπολογίστηκε στο 0.52 (95% όρια αξιοπιστίας 0.29-0.94, p=0.03 στατιστικά σημαντικό), δηλαδή η χορήγηση πλάσματος από αναρρώσαντες οδήγησε σε σημαντική μείωση κατά 48% του κινδύνου σοβαρής αναπνευστικής νόσου σε ηλικιωμένους ασθενείς με ήπια COVID-19.
Μια περαιτέρω ανάλυση ευαισθησίας, στην οποία αποκλείστηκαν 6 ασθενείς που εμφάνισαν σοβαρή αναπνευστική νόσο πριν λάβουν πλάσμα ή εικονικό φάρμακο, έδειξε μείωση του κινδύνου σοβαρής αναπνευστικής νόσου κατά 60% με τη χορήγηση πλάσματος.
Επιπλέον, προσδιορίστηκε ότι χρειαζόταν η θεραπεία 7 ασθενών με πλάσμα για να αποτραπεί 1 σοβαρή αναπνευστική νόσος COVID-19 (number needed to treat). Αξίζει να σημειωθεί ότι ασθενείς που έλαβαν πλάσμα με τίτλους IgG αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 πάνω από 1:3200 είχαν σημαντικά μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου σοβαρής νόσου κατά 73.3% συγκριτικά με όσους έλαβαν εικονικό φάρμακο, ενώ χρειαζόταν η θεραπεία 4 ασθενών για την πρόληψη 1 επεισοδίου σοβαρής αναπνευστικής νόσου COVID-19.
Οι ασθενείς που έλαβαν πλάσμα αναρρωσάντων δεν εμφάνισαν επιπλέον ανεπιθύμητες ενέργειες συγκριτικά με τους ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Συμπερασματικά, η έγκαιρη χορήγηση πλάσματος από αναρρώσαντες με υψηλούς τίτλους αντισωμάτων σε ηλικιωμένους ασθενείς με ήπια νόσο COVID-19 μείωσε την πιθανότητα εξέλιξης σε σοβαρή νόσο.