Γράφει για το www.healthweb.gr o Δρ Ιωάννης Ηλίας
Υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση μεταξύ Covid-19 και διαβήτη. Από τη μία πλευρά, ο διαβήτης σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο βαριάς νόσου Covid-19. Από την άλλη πλευρά, έχει παρατηρηθεί σε ασθενείς με Covid-19, πρωτοεμφανιζόμενος διαβήτης και σοβαρές μεταβολικές επιπλοκές επί προϋπάρχοντος διαβήτη, συμπεριλαμβανομένων της διαβητικής κετοξέωσης και του υπεροσμωτικού κώματος. Ο SARS-CoV-2, ο ιός που προκαλεί τη νόσο Covid-19, συνδέεται με τους υποδοχείς του ενζύμου μετατροπής της αγγειοτασίνης 2 (ACE2 – που εκφράζεται σε βασικά μεταβολικά όργανα και ιστούς, συμπεριλαμβανομένων των παγκρεατικών β-κυττάρων, του λιπώδους ιστού, του λεπτού εντέρου και των νεφρών). Επομένως, είναι λογικό ο SARS-CoV-2 να δύναται να προκαλέσει πλειοτροπικές μεταβολές του μεταβολισμού της γλυκόζης που θα μπορούσαν να περιπλέξουν την παθοφυσιολογία του προϋπάρχοντος διαβήτη ή να οδηγήσουν σε πρωτοεμφανιζόμενη νόσο.
ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: ΤΙ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ
Γνωρίζουμε ήδη ότι ιογενείς λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν διαβήτη, συμπεριλαμβανομένων άλλων κορονοϊών που συνδέονται με τους υποδοχείς ACE2. Περιστατικά αυξημένης γλυκαιμίας νηστείας και διαβήτη οξείας εμφάνισης είχαν αναφερθεί σε ασθενείς με πνευμονία από τον κορονοιό SARS-CoV-1. Συνολικά, αυτές οι παρατηρήσεις υποστηρίζουν την υπόθεση μιας πιθανής διαβητογόνου δράσης του SARS-CoV-2. Μελέτες δείχνουν ότι οι κορονοιοί μπορεί να αναστέλλουν την έκκριση ινσουλίνης. Σε πρόσφατη δημοσίευση, με συγγραφείς από το Ενδοκρινολογικό Τμήμα του Νοσοκομείου Ελ. Βενιζέλου και την Πρώτη Κλινική Εντατικής Θεραπείας του ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός, περιγράφηκε η πορεία της γλυκαιμίας σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς (με σοβαρή οξεία προσβολή του αναπνευστικού) με κορονοιό SARS-CoV-2. Βρέθηκε ότι σημαντικός αριθμός ασθενών είχαν υπεργλυκαιμία, σε υψηλότερο βαθμό από ότι θα ήταν αναμενόμενο λόγω του στρες της βαριάς νόσου.
Αυτές οι επιπλοκές αποτελούν προκλήσεις για την κλινική αντιμετώπισή τους και υποδηλώνουν μια πολύπλοκη παθοφυσιολογία του διαβήτη που σχετίζεται με τη νόσο Covid-19. Ωστόσο, εάν οι μεταβολές του μεταβολισμού της γλυκόζης που συμβαίνουν ξαφνικά σε νόσο Covid-19 παραμένουν ή υποχωρούν όταν η λοίμωξη υποχωρήσει είναι ασαφές. Πόσο συχνό είναι το φαινόμενο του νεοεμφανιζόμενου διαβήτη; Παραμένουν αυτοί οι ασθενείς με υψηλότερο κίνδυνο για διαβήτη ή διαβητική κετοξέωση; Σε ασθενείς με προϋπάρχοντα διαβήτη, ο κορονοιός αλλάζει την υποκείμενη παθοφυσιολογία και το φυσικό ιστορικό της νόσου; Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα έχουν σημασία στην κλινική πράξη. Για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων, μια διεθνής ομάδα κορυφαίων ερευνητών διαβήτη συνέστησε το Πρόγραμμα CoviDIAB – ένα παγκόσμιο μητρώο ασθενών με διαβήτη που σχετίζεται με νόσο Covid-19. Στόχος του μητρώου είναι να προσδιορίσει την έκταση και τον φαινότυπο του νεοεμφανιζόμενου διαβήτη επί επιβεβαιωμένης νόσου Covid-19, σε άτομα με αρνητικό ιστορικό διαβήτη.
*Ο Δρ Ιωάννης Ηλίας, είναι επιμελητής Α’ στο Ενδοκρινολογικό Τμήμα του Νοσοκομείου Ελ. Βενιζέλου