Γράφει για το Healthweb.gr ο Ανδρέας Ξάνθης Διδάκτωρ ΑΠΘ, Μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Μονάδων Υγείας ΕΑΠ και στα Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια ΔΠΘ, Καθηγητής ΣΕΠ ΕΑΠ, Ειδικός Παθολόγος, Δράμα.
Κατ’ αρχην οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στον αρχίατρο του ΕΟΔΥ και συνάδελφο παθολόγο-λοιμωξιολόγο Κο Τσιόδρα γιατί -πέραν που μας έκανε να αγαπήσουμε την παθολογία- έκανε σοφές και έγκυρες προτάσεις προς το υπουργείο και σε όλους μας ασθενείς, πολίτες και ιατρούς. Στο σημείο αυτό όμως, θα ήθελα να καταθέσω -καλοπροαίρετα- μερικά σχόλια για όλα αυτά που περνάμε εδώ και δυο μήνες περίπου:
1) Ο κορονο-ιός είναι πράγματι ένας πολύ δυνατός και απρόβλεπτος ‘αόρατος εχθρός’ που δεν θα μάθουμε -μάλλον ποτέ- πως έγινε (φυσικά ή τεχνητά) και πως απλώθηκε σε όλον τον κόσμο, αλλά σίγουρα αποτελεί μια δοκιμασία-crash test- για τη σωματική υγεία, τη δημοκρατία, το κράτος-πρόνοιας, την οικονομία και την ψυχολογία ατόμων και λαών-εθνών,
2) Μπορούμε, με σχετική ασφάλεια, 42 μέρες μετά το πρώτο εισαγόμενο κρούσμα και 15 μέρες μετά την ολική καραντίνα-lockdown, ότι όλα τα επιδημιολογικά μοντέλα πρόβλεψης -και τα γερμανικά (Robert Koch) και τα ελληνικά (Πανεπιστήμιο Κρήτης)- δείχνουν ότι εμείς και τα Βαλκάνια, αλλά και η Γερμανία-Ρωσία έχουν τη μικρότερη αναλογία θανάτων ανά πληθυσμό και ειδικά η Ελλάδα είναι πολύ κάτω στις καμπύλες κρουσμάτων σε σχέση με Δυτική Ευρώπη-ΗΠΑ. Ιδού και τα θετικά σχόλια, με λίγο δόση ζήλειας, αλλά λογικό, από ισπανική εφημερίδα “Η ελληνική κυβέρνηση ενήργησε με ταχύτητα και προληπτικά, ενώ οι κυβερνήσεις της Ιταλίας και της Ισπανίας ακολουθούσαν το ανεξέλεγκτο σπιράλ της πανδημίας… Ας υπενθυμίσουμε τους αριθμούς: στην Ελλάδα, 8 θάνατοι ανά ένα εκατομμύριο κατοίκων, και πάνω από 270 θάνατοι αντίστοιχα στην Ισπανία-Ιταλία…”
3) Πιθανώς αυτή η διαφορά να οφείλεται σε 3 βασικούς λόγους:
α) Στην έγκαιρη λήψη γενικών μέτρων (11 μόλις ημέρες μετά το πρώτο κρούσμα, χωρίς θάνατο) με συμμόρφωση >70% του πληθυσμού β) στο μικρό ιικό φορτίο, καθώς σε εμάς έγινε σταδιακή μικροδιασπορά κρουσμάτων στην κοινότητα από ταξιδιώτες, ενώ στην Ιταλία –μάλλον- η επιδημία ξεκίνησε από τους χιλιάδες κινέζους που ζουν-ταξιδεύουν εκεί ήδη από τον Ιανουάριο, οπότε απλώθηκε άμεσα στα νοσοκομεία και στα πολλά γηροκομεία και μετά επεκτάθηκε -δυστυχώς- στους ιατρούς και στην κοινότητα, αφού δεν έλαβαν έγκαιρα μέτρα, και γ) στο πιο θερμό και ξηρό κλίμα που διαφέρει από τη βόρεια Ιταλία (γι ‘ αυτό και η Νότια Ιταλία είναι ακόμα πολύ καλύτερα). Ας δούμε τον ακόλουθο πίνακα που δείχνει πόσο χαμηλά σε κρούσματα και θανάτους αναλογικά με τον πληθυσμό είναι η Ελλάδα (από ομότιμο Καθηγητή παθολογίας ΑΠΘ Κος Δ.Καραμήτσος-7/4/2020):
4) Πραγματικά τα μέτρα έπιασαν και περνάμε ήπια το κύμα, όμως πιστεύω ότι δεν χρειάζονται άλλα μέτρα, αλλά σταδιακή ψύχραιμη αποκλιμάκωση γιατί ο επίμονος ημιεγκλεισμός του >70% του γενικού πληθυσμού (υγιείς, εργαζόμενοι, ευπαθείς) δημιουργεί :
Α) Αύξηση του στρες και της πιθανότητας κατάθλιψης, ειδικά σε ομάδες όπως οι ηλικιωμένοι που δεν έχουν επαφή με φίλους και οικογένεια, οι άνεργοι, οι μοναχικοί κλπ
Β) Απορύθμιση χρονίως πασχόντων παθολογικών ασθενών, αφού με την καθημερινή αυθυποβολή του συνθήματος ‘Μένουμε Σπίτι’ αρκετοί αφήνουν στην άκρη τα συμπτώματα τους ή αναβάλλουν ραντεβού σε ιατρούς για το φόβο διασποράς του ιού, αλλά και λόγω αύξησης του στρες εμφανίζουν αρρυθμίες, υπέρταση, στηθάγχη και παρόλα αυτά προτιμούν να μένουν σπίτι παρά να πάνε στον ιατρό. Σαφώς και δεν μπορούν όλοι να μιλήσουν τηλεφωνικά, ούτε έχουν οικογενειακό ιατρό για συμβουλές και η τηλεϊατρική πάντα εγκυμονεί και κινδύνους (βλέπετε διαδικτυακό άρθρο Διαβητολόγου Κου Α.Μελιδώνη-Αθήνα και Καθ. Καρδιολογίας Κου Γουδέβενου Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων),
5) Ο αριθμός κρουσμάτων που ανακοινώνονται είναι πολύ γενικός, αφού δεν αναφέρονται πόσα από αυτά είναι καλά στο σπίτι σε καραντίνα και πόσα είναι από ιδιωτικά εργαστήρια στα οποία κάποιοι ιδιώτες -κυρίως Αθήνα και Θεσσαλονίκη- έκαναν το τεστ για ανασφάλεια ή για λόγους εργασιακούς και προσμετρούνται και αυτοί στα θετικά, αλλά στην πραγματικότητα δεν χρειαζόταν να κάνουν το τεστ και αρκούσε η αυτοαπομόνωση σπίτι. Φαίνεται από την άλλη, ότι κάνουμε πολλά περιττά ή και λανθασμένα τέστ (αρχικά αρνητικά και σε λίγες μέρες θετικά, μάλλον από κακή τεχνική ή timing) αφού μόνο το 7% βγαίνει θετικό και σπαταλούμε έτσι πόρους και προκαλούμε ανησυχία χωρίς λόγο.
6) Για τους λόγους αυτούς θα πρότεινα να σταματήσουν οι τηλεοπτικές ανακοινώσεις και να βγαίνουν δελτία τύπου μόνο με νοσοκομειακά κρούσματα και θανάτους , αλλά ταυτόχρονα να αναφέρονται πόσοι είναι σε ήπια εικόνα στο σπίτι ή στο νοσοκομείο – τώρα είναι η ώρα για αποκλιμάκωση των μέτρων και γενίκευση των τεστ με συνεργεία σε κάθε νομό και τοπική καραντίνα μόνο εκεί που έχουμε μη αναμενόμενη αύξηση κρουσμάτων, όπως έγινε π.χ στην Καστοριά και την Ξάνθη. Οι ασθενείς με υπόνοια νόσησης να τηλεφωνούν στον ΕΟΔΥ ή στον ιατρό τους και να αποφασίζεται εάν χρειάζεται το τεστ και το τοπικό συνεργείο-ΚΟΜΥ να πηγαίνει να κάνει το τεστ και σε 24ώρες να έχουμε αποτέλεσμα για να ξέρουμε πως θα δράσουμε χωρίς πανικό ή bullying.
7) Το κράτος όντως αντέδρασε υπερβολικά ψύχραιμα και γρήγορα και το παραδοσιακά αργό και γραφειοκρατικό δημόσιο πέρασε σε ψηφιακή εποχή, ΑΛΛΑ επιμένω πως εάν κρατήσουν τα αυστηρά μέτρα άλλες 15 μέρες ανησυχώ ότι η οικονομική και ψυχολογική κατάρρευση θα φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα και θα έχουμε θύματα από τον τρομο-ιο και τον εγκλεισμό. Θεωρώ ότι ήταν λάθος η προανακοίνωση επέκτασης της καραντίνας για 22 μέρες, ενώ θα έπρεπε να παραταθεί π.χ μέχρι τη Δευτέρα του Πάσχα και μετά επανεκτίμηση, ώστε να αποτραπεί η μαζική μετακίνηση, αλλά να εμφυσηθεί μια ένεση ηθικού στον κόσμο που σαφώς δεν ανακουφίζεται με τα επιδόματα ή τις μικρές φοροελαφρύνσεις, όταν η μείωση τζίρου εμπόρων και ιατρών-επαγγελματιών υγείας εκτιμάται γενικά πάνω από 80%.
7) Υπάρχουν και καλά νέα από την κρίση: α) το ΕΣΥ με fast track διαδικασίες εξοπλίστηκε -τουλάχιστον οι ΜΕΘ με ολοκαίνουργιο εξοπλισμό και αυξήθηκαν οι κλίνες σε αναμονή του προσωπικού- β) Το κράτος (παιδεία, δήμοι, δημόσιο) έγινε πιο φιλικό στον πολίτη, γ) αυξήθηκε ο ανθρωπισμός-εθελοντισμός στην κοινωνία, δ) φάνηκε ο αναγκαίος ρόλος του οικογενειακού ιατρού που πολλοί εξαγγέλλουν χρόνια τώρα, αλλά δεν εφαρμόστηκε σωστά ποτέ, ε) Ενισχύθηκε ο ρόλος της οικογένειας που η ρουτίνα μας έκανε να ξεχάσουμε στ) εκτιμήσαμε την αξία της φύσης και των ζώων….. και τέλος και πιο σημαντικό…… πολλοί φιλοσόφησαν τη ζωή τους και το νόημα της υγείας, τη σχέση τους με το Θεό, τους ‘ευπαθείς’ γονείς τους , τις καθημερινές μικροχαρές..…… ΟΥΔΕΝ ΚΑΚΟ ΑΜΙΓΕΣ ΚΑΛΟΥ !!!
ΚΑΛΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ, ΚΑΛΟ ΚΟΥΡΑΓΙΟ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ.