Αν και πλήρως αιτιολογημένη στη βάση της βελτιωμένης επιδημιολογικής εικόνας και της μείωσης των νέων κρουσμάτων, η εισήγηση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για διακοπή της χορήγησης του εμβολίου σε άτομα κάτω των 60 ετών εγείρει ανησυχία σε μέρος της κοινωνίας. Μέχρι στιγμής στη χώρα μας έχουν χορηγηθεί πάνω από 1.000.000 εμβόλια της συγκεκριμένης εταιρείας και απομένει η διενέργεια περίπου 450.000 δεύτερων δόσεων.
Για την επιτυχή και ομαλή ολοκλήρωσή τους, απαιτείται η διατήρηση και ενδυνάμωση του κλίματος εμπιστοσύνης προς τον εμβολιασμό και η συστηματική, ευρεία επικοινωνία της επιστημονικής τεκμηρίωσης που τον συνοδεύει:
- Η εκδήλωση του συνδρόμου θρόμβωσης με θρομβοπενία μετά από τη δεύτερη δόση του εμβολίου της AstraZeneca είναι εξαιρετικά σπάνια. Στη Μεγάλη Βρετανία έχουν καταγραφεί μόλις 1,3 περιστατικά ανά εκατομμύριο δεύτερων δόσεων, ενώ στην πρώτη δόση παρουσίασαν θρόμβωση ένας στους 100.000.
- Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων είναι σαφής: Ο κίνδυνος από τον κορωνοϊό εξακολουθεί να υπερτερεί δυσανάλογα του κινδύνου θρομβώσεων.
- Η επικαιροποίηση των συστάσεων της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών σε καμία περίπτωση δεν σχετίζεται με την απόλυτη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Άλλωστε η συγκεκριμένη τακτική προσαρμογής στα επιδημιολογικά δεδομένα και στη διαθεσιμότητα των εμβολίων έχει εφαρμοστεί από τις αντίστοιχες ρυθμιστικές αρχές και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη για όλη τη γκάμα των εμβολίων που είναι εγκεκριμένα και διαθέσιμα.
- Σύμφωνα με τα μαθηματικά μοντέλα του Πανεπιστημίου Κρήτης, εάν δεν είχαν πραγματοποιηθεί 500 χιλιάδες εμβολιασμοί μέχρι σήμερα με το σκεύασμα της AstraZeneca, θα είχαν συμβεί έως και 15 χιλιάδες επιπλέον λοιμώξεις COVID-19.
- Αντίθετα με την πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κρατών, η χώρα μας παρέμεινε προσηλωμένη στις συστάσεις του EMA την περασμένη άνοιξη και ορθώς δεν διέκοψε τη χορήγηση του συγκεκριμένου εμβολίου, συνυπολογίζοντας τα δεδομένα του τρίτου κύματος και της πίεσης που ασκείτο στο υγειονομικό σύστημα.
Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν ακόμη επαρκή επιστημονικά δεδομένα για την αποτελεσματικότητα διενέργειας της δεύτερης δόσης με διαφορετικό σκεύασμα, κρίνεται εξαιρετικά κρίσιμο να διασφαλίσουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών έναντι του συγκεκριμένου εμβολίου, ως προϋπόθεση για την επιτυχή έκβαση της εθνικής εμβολιαστικής προσπάθειας. Σε αυτή την κατεύθυνση, οι αρμόδιες αρχές, η επιστημονική κοινότητα, τα μέσα ενημέρωσης και η κοινωνία των πολιτών οφείλουμε να ορθώσουμε ένα συντεταγμένο τείχος έναντι της παραπληροφόρησης με κατανοητό και άμεσο τρόπο που θα καθησυχάσει τους πολίτες και θα απαντήσει στοχευμένα σε κάθε εύλογη απορία τους. Αναφορικά με τους χρόνιους ασθενείς, το υγειονομικό σύστημα οφείλει να διασφαλίσει στην πράξη το δικαίωμα τους για πλήρη και εξατομικευμένη ενημέρωση σχετικά με τον εμβολιασμό και τις ενδεχόμενες παρενέργειές του, με βάση εθνικά δεδομένα και προσαρμοσμένα στην ηλικιακή ομάδα και το φύλο του ατόμου. Απαιτείται επίσης προσήλωση στη συστηματική καταγραφή, παρακολούθηση και ανάλυση των οποιωνδήποτε αντιδράσεων μετά τον εμβολιασμό.
Σύμφωνα με τον Καθηγητή Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ένωσης Αχιλλέα Γραβάνη «οι διαρκείς αλλαγές των ηλικιακών ορίων χορήγησης του εμβολίου της AstraZeneca δημιουργούν σύγχυση. Απαξιώνεται ένα αποτελεσματικό και ασφαλές εμβόλιο που βοήθησε την Μεγάλη Βρετανία να μηδενίσει σχεδόν τους θανάτους λόγω κορωνοϊού, ενώ είχε χάσει συνολικά 130.000 πολίτες της. Την ίδια στιγμή η Ευρώπη μετρά ακόμη απώλειες καθημερινά. Αναφορικά με το διαθέσιμο απόθεμα πέρα από τα σκευάσματα που θα απαιτηθούν για τη δεύτερη δόση, ας το δωρίσουμε σε χώρες με έλλειψη εμβολίων, όπως πράξαμε πριν λίγες ημέρες με την Αλβανία όπου παρείχαμε 20.000 δόσεις».