Γράφει ο κ. Χρήστος Καζάσης- Εμβιομηχανικός-Εμπειρογνώμων Αξιολόγησης & Διάχυσης Ιατρικής Τεχνολογίας.
Η συμπεριφορά των νοσοκομείων στις προμήθειες εξοπλισμού δεν δείχνει κάτι τέτοιο. Αντίθετα επικρατεί μια άναρχη κατανομή πόρων σε εξοπλισμό, χωρίς αξιολόγηση κλινικών αναγκών και αξιοποίηση της τεχνολογίας. Η υγειονομική περίθαλψη εξακολουθεί να ταλανίζεται από τις απρόβλεπτες επιπτώσεις που έχει προκαλέσει η COVID-19 σε ολόκληρη την ιατροτεχνολογική βιομηχανία και τους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας.
O κ. Χρήστος Καζάσης- Εμβιομηχανικός-Εμπειρογνώμων Αξιολόγησης & Διάχυσης Ιατρικής Τεχνολογίας.
Για ορισμένες κατηγορίες ιατρικού εξοπλισμού, ο ιός αποκάλυψε μια αποσύνδεση μεταξύ της τεχνολογίας που διαθέτουν τα νοσοκομεία και αυτής που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν τις λειτουργικές και κλινικές τους ανάγκες. Την τεχνολογία που χρειάζονται για την ανάπτυξη των δομών και την αποτελεσματική τους λειτουργία. Αλλά ακόμη και χωρίς μια πανδημία μία φορά στα 100 χρόνια, η εξισορρόπηση κόστους και αξίας ήταν πάντα μια (αδιάφορη) πρόκληση για τα νοσοκομεία.
Ένας λόγος για αυτό είναι ότι οι τεχνολογικές καινοτομίες έρχονται με γρήγορο ρυθμό και υπάρχει πάντα κάτι καινούργιο στον ορίζοντα που μπορεί να είναι μια τεχνολογία που διευρύνει τον τρόπο με τον οποίο εξυπηρετούνται οι ασθενείς ή καλύπτεται η κλινική ανάγκη- ή μπορεί να είναι το αποτέλεσμα των οικονομικών περιορισμών που αντιμετωπίζει το σύστημα υγείας. Παρόλο που ο γρήγορος ρυθμός των τεχνολογικών εξελίξεων στην ιατρική είναι αυτό που δημιουργεί την βελτίωση των παρεχόμενων ιατρικών υπηρεσιών, είναι επίσης αυτό που δημιουργεί έντονες πιέσεις στα υγειονομικά συστήματα.Υπάρχει μια πιο φιλοσοφική πτυχή στο ερώτημα της απόκτησης της ιατρικής τεχνολογίας . Τα νοσοκομεία ενδιαφέρονται περισσότερο για την αποτελεσματικότητα στην καθημερινή λειτουργία ή για την παροχή νέων υπηρεσιών και αντιμετώπισης των κλινικών αναγκών;
- Ενώ αυτές οι δύο προσεγγίσεις δεν αλληλοαναιρούνται, συχνά έρχονται σε αντίθεση, ειδικά λόγω των περιορισμένων προϋπολογισμών. Αν σε αυτά τα ερωτήματα προστεθούν η αυξανόμενη ζήτηση υπηρεσιών από τους πολίτες και οι ελλείψεις προσωπικού, κάθε αγορά τεχνολογίας απαιτεί προσεκτική εξέταση για να προσδιοριστεί εάν πληροί τους μακροπρόθεσμους στόχους (αν φυσικά υπάρχουν) . Θα πρέπει οι οργανισμοί (νοσοκομεία) να επιτύχουν τη σωστή ισορροπία μεταξύ της υιοθέτησης νέας τεχνολογίας και του περιορισμού του κόστους, ενώ θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις τρέχουσες προκλήσεις και να στοχεύουν στην αποτελεσματική λειτουργία τους;
- Η σχέση αυτή, απαιτεί μια αξιολόγηση τόσο σε μακρο όσο και σε μικρο οικονομική κλίμακα. Είναι σημαντικό να αξιολογηθεί ο εξοπλισμός σχετικά με τις τεχνολογικές βελτιώσεις που προσφέρει (μικρο). Αλλά είναι εξίσου σημαντικό να αξιολογηθεί ο εξοπλισμός στο πως θα ενσωματωθεί στο λειτουργικό περιβάλλον του νοσοκομείου, πως θα χρησιμοποιηθεί μέσα στο μίγμα του υπάρχοντος εξοπλισμού και ποιοι στόχοι θα εξυπηρετηθούν – είτε πρόκειται για αυξημένη απόδοση, για την αντιμετώπιση νέας διαγνωστικής ανάγκης είτε για αναδυόμενη εφαρμογή ή για βελτίωση της ροής εργασίας (μακρο).
Η αναγκαιότητα αγοράς εξοπλισμού, απαιτεί την απόλυτη γνώση του στόχου της αγοράς και είναι πολύ σημαντική στον εξορθολογισμό της δαπάνης (σπατάλη ή υποεπένδυση), η οποία στα νοσοκομεία του ΕΣΥ δεν υπάρχει. Η βάση για την γνώση αυτή, είναι να γνωρίζουμε τι μετράμε και τι θέλουμε να πετύχουμε.
- Η αγορά ιατρικού εξοπλισμού από τα νοσοκομεία απαιτεί ορισμένες διαδικασίες, όπως, της τεκμηρίωσης της ανάγκης, της έγκρισης σκοπιμότητας της αγοράς, την συγγραφή τεχνικών προδιαγραφών, τη διαβούλευση των προδιαγραφών, τη διακήρυξη, την υποβολή προσφορών, την αξιολόγηση, την κατακύρωση και εγκατάσταση, την λειτουργία του και φυσικά την συνεχή αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας , αποδοτικότητας και βιωσιμότητας στο νοσοκομειακό περιβάλλον. Σε όλες αυτές τις διαδικασίες, το κόστος και η αξία πρέπει να μελετηθούν. Τα εργαλεία υπάρχουν. Το πρόβλημα είναι στην τεκμηρίωση, η οποία είναι μάλλον μηχανιστική παρά κλινικά, τεχνολογικά και οικονομικά τεκμηριωμένη.
- Το κόστος και η αξία μπορούν να εκτιμηθούν με πολλούς τρόπους και πρέπει να αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα του περιβάλλοντος στον οποίο θα χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία. Η προμήθεια ιατρικού εξοπλισμού (τόσο σε μακρο όσο και μικρο –κλίμα), θα πρέπει να αξιολογεί την πραγματική τιμή και όχι μόνο την τιμή αγοράς (στιγμιαία). Η τιμή αγοράς είναι ένα σημαντικό στοιχείο κάθε προμήθειας, αλλά δεν αποτυπώνει το πραγματικό κόστος της τεχνολογίας και της αξίας.
- Το κόστος της τεχνολογίας περιλαμβάνει την ενσωμάτωση της στο νοσοκομειακό περιβάλλον, το νέο προσωπικό και την εκπαίδευση, τη συντήρηση και τα ανταλλακτικά και το μελλοντικό κόστος αντικατάστασης της. Σε μακρο-μικρο επίπεδο, το νοσοκομείο διερευνά και αποτυπώνει την εξυπηρέτηση του πληθυσμού, την κλινική κατάσταση των υπαρχουσών υπηρεσιών, των υπηρεσιών που προτείνονται να προσφερθούν, την τρέχουσα τεχνολογική κατάσταση του υπάρχοντος εξοπλισμού (αν υφίσταται), και την οικονομική σκοπιμότητα της πρότασης σε σχέση με την κλινική αποδοτικότητα και λειτουργική παραγωγικότητα του νοσοκομείου.
Δυστυχώς, εμείς αγοράζουμε στην τύχη ή στις πολιτικές παρεμβάσεις και προσωπικές επιθυμίες.