Ο πολυδιαφημισμένος νέος νόμος για τις προμήθειες δεν περιλαμβάνει τίποτα το νεώτερο ή το σημαντικότερο για την εξοικονόμηση πόρων στο δημόσιο σύστημα υγείας όπως λεγόταν τόσο καιρό. Μάλλον επιφυλάσσει μια ακριβά λειτουργία της ΕΚΑΠΥ, πολύ ακριβότερη από τα ήδη υπάρχοντα ΕΚΑΠΤΥ και ΕΠΥ.
Σε ότι έχει να κάνει με τις δημόσιες συμβάσεις και αυτός αναφέρεται στο ν.4412/2016. Αυτό ήταν και το αναμενόμενο αφού ο ν.4412 ενσωματώνει τις ευρωπαϊκές οδηγίες για τις δημόσιες συμβάσεις στο εθνικό δίκαιο.
Το μόνο που επιχειρεί να κάνει, και μάλιστα με πολύ πρόχειρο και ευκαιριακό τρόπο, είναι να ενοποιήσει διαφορετικές υπηρεσίες και ανώνυμες εταιρείες του δημοσίου (ΕΠΥ, ΕΚΑΠΤΥ).
Τα υπόλοιπα που περιέχει το νομοσχέδιο θα μπορούσαν να γίνουν με απλές διοικητικές πράξεις και όχι με έναν επιπλέον νόμο.
Η ενοποίηση των μητρώων ή η μεταφορά τους στο νέο φορέα θα μπορούσε να γίνει άμεσα και χωρίς νομοθετική πρωτοβουλία. Για να φτάσουμε όμως στο προτεινόμενο νομοσχέδιο το οποίο είχε πολυδιαφημισθεί 2 χρόνια τώρα δεν γινόντουσαν οι προμήθειες στην υγεία με την ισχύουσα νομοθεσία αλλά εξωσυμβατικά (άρα ακριβότερα και παράνομα) με αποτέλεσμα να νομιμοποιηθούν οι προμήθειες στο σύστημα υγείας 16 φορές. Όλοι οι εμπλεκόμενοι στις προμήθειες των δημόσιων νοσοκομείων περίμεναν το πολυπόθητο νέο νόμο και δεν εφάρμοζαν τον ισχύοντα! Και κάθε 2-3 μήνες νομιμοποιόντουσαν οι προηγούμενες παράνομες προμήθειες με μια νομοθετική ρύθμιση 2 γραμμών.
Οι ίδιοι διοικητές νοσοκομείων, οι υπεύθυνοι προμηθειών και όλοι οι εμπλεκόμενοι που δεν εφάρμοσαν το ν.4412 τόσους μήνες, όπως έχω ξαναγράψει ( Διαβάστε εδώ ), θα πρέπει τώρα να διενεργήσουν έναν διαγωνισμό και να εφαρμόσουν αυτόν που πίστευαν ότι θα αλλάξει!
- Οι ίδιοι άνθρωποι που δεν τροφοδοτούσαν με στοιχεία όταν έπρεπε τα μητρώα τώρα που θ αλλάξουν όνομα θα το κάνουν!
- Οι ίδιοι άνθρωποι που δεν υλοποίησαν παρά ελάχιστους διαγωνισμούς μέχρι σήμερα τώρα που θ’ αλλάξει όνομα ο φορέας που εργάζονται , θα τους κάνουν!
- Οι ίδιοι άνθρωποι που δεν συνέταξαν καμία σωστή προδιαγραφή τώρα που θ’ αλλάξει όνομα ο φορέας που εργάζονται, θα τις συντάξουν!
Για τους ίδιους ανθρώπους που δεν ίσχυσαν οι διατάξεις του ν.3918/2011 και υπήρχε ένα ομιχλώδες τοπίο για την ισχύουσα νομοθεσία στις προμήθειες υγείας θα ψηφισθεί ένας νέος νόμος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ν.3918/2011 δεν εφαρμόσθηκε ποτέ γιατί κάθε χρόνο δινόταν παράταση στην λειτουργία της ΕΠΥ με μια μόνο γραμμή σε έναν άσχετο νόμο.
Εξαιτίας αυτής της παράτασης, για να συνεχίζονται να βολεύονται κάποιοι, δεν υπήρχε η επιτροπή για την σύνταξη των προδιαγραφών που προβλεπόταν στο ν.3918. Έτσι παρέμενε το ΕΚΑΠΤΥ για να εγκρίνει τις προδιαγραφές των φορέων μετά από μήνες με την χαρακτηριστική φράση «ο φορέας έχοντας γνώση των αναγκών του, έχει με ευθύνη του εκπονήσει και προτείνει την τεχνική προδιαγραφή σύμφωνα με την εγκύκλιο 6881 εισηγούμαστε την διενέργεια των διαγωνιστικών διαδικασιών με βάση τις προτεινόμενες από το φορέα τεχνικές προδιαγραφές» την οποία αυτή έγκριση έστελνε στην ΕΠΥ! Και εάν σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα έπρεπε να συμπληρωθεί ή να τροποποιηθεί κάτι στις τεχνικές προδιαγραφές έπρεπε να ξεκινήσει η διαδικασία πάλι από την αρχή! (ή να προμηθευτεί ένα νοσοκομείο έναν εξοπλισμό με ξεπερασμένες προδιαγραφές).
Πρέπει να δημοσιεύσει η ΕΠΥ άμεσα πόσους συγκεντρωτικούς διαγωνισμούς διενήργησε, πόσοι από αυτούς συμβασιοποιήθηκαν , πόσοι από αυτούς αξιοποιήθηκαν από τα νοσοκομεία για την προμήθεια φαρμάκων, υλικών και αναλωσίμων, πόσο διήρκεσε κάθε ένας από αυτούς και μετά από πόσο χρονικό διάστημα αυτοί ακυρώθηκαν. Γιατί είναι πολλοί αυτοί που η αξιολόγηση τους κράτησε 5 και 6 χρόνια και ακυρώθηκαν μετά από αυτό το χρονικό διάστημα!
Πόσοι υπάλληλοι απασχολήθηκαν εκεί και πόσες υπερωρίες ελάμβαναν για ν’ απαντούν στα ερωτήματα των νοσοκομείων μέσα στο κατακαλόκαιρο! Όμως παρ’ ολες τις υπερωρίες δεν έδωσαν μια σαφή έγγραφη απάντηση στα νοσοκομεία για να προχωρήσουν σε διαγωνισμούς αποφεύγοντας ν’ απαντήσουν ευκρινώς για το εάν χρειάζεται εξουσιοδότηση ή όχι. Πολλά νοσοκομεία σήμερα δεν κάνουν διαγωνισμούς περιμένοντας την εξουσιοδότηση αυτή!
Να εξηγηθεί γιατί όταν προκηρυσσόταν ένας συγκεντρωτικός διαγωνισμός η ΕΠΥ απαγόρευε στα νοσοκομεία να προβούν σε διαγωνιστικές διαδικασίες και αυτά επικαλούμενα αυτήν την εντολή προχωρούσαν μόνο σε απευθείας αναθέσεις, εξωσυμβατικά, ζημιώνοντας το ελληνικό δημόσιο. Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει πολλά. Γιατί ενώ γνώριζαν ότι θα διαρκέσει πάνω από 2 χρόνια ένας διεθνής δημόσιος διαγωνισμός απαγόρευαν τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία;
Όλα αυτά που προβλέπει το προτεινόμενο νομοσχέδιο προβλεπόντουσαν και για την ΕΠΥ. Γιατί μέχρι σήμερα δεν έγιναν και θα γίνουν τώρα; Η αλλαγή του ονόματος του φορέα επιταχύνει τις διαδικασίες ή την υλοποίηση των προβλεπομένων στην νομοθεσία;
Για τ’ότι ποτέ δεν αξιοποιήθηκαν άνθρωποι που γνώριζαν από δημόσιες συμβάσεις αλλά μόνο από δημόσιες σχέσεις θα αναζητηθούν ευθύνες; Δεν φαίνεται στο νέο νομοσχέδιο να αλλάζει κάτι πάνω σ αυτό που είναι και το πιο σημαντικό. Αντίθετα η σύνταξη του νομοσχεδίου επιβεβαιώνει ότι θα επαναληφθεί ακριβώς το ίδιο με παλαιά και νέα πρόσωπα.
Δεν προβλέπει ρητώς ότι δεν θα ξανανομιμοποιηθούν όλες οι παράνομες προμήθειες και οι υπεύθυνοι θα ελέγχονται για τις έκνομες ενέργειές τους .
Όλα τα υπόλοιπα έχουν γραφεί, έχουν ξαναψηφιστεί και ποτέ δεν έχουν υλοποιηθεί.
Είναι ενδεικτική στο νομοσχέδιο η αντιγραφή των προηγούμενων νόμων με αποτέλεσμα να επαναλαμβάνει τα ίδια πράγματα δημιουργώντας προβλήματα! Αναφέρεται στο μητρώο εύρους αποδεκτών τιμών και στο μητρώο παρατηρηρίου ανώτατων αποδεκτών τιμών τα οποία θα δημιουργήσουν μια σύγχυση στους φορείς που θα κληθούν να τα χρησιμοποιήσουν αφού θα μπορεί δυνητικά το ένα να έχει άλλο ύψος ανώτατης τιμής από το άλλο.
Αναγράφεται ότι θα υπάρχουν 2 μητρώα τεχνικών προδιαγραφών. Γιατί (ίσως λόγω copy paste); Ένα πρέπει να υπάρχει το οποίο θα ανανεώνεται συνεχώς με την εξέλιξη της τεχνολογίας, τις απαιτήσεις των νοσοκομείων και ότι άλλο απαιτείται για να είναι χρήσιμο. Και σίγουρα δεν θα πρέπει να είναι ίδιο με αυτό που έχει το ΕΚΑΠΤΥ όπου στα περισσότερα σημεία μιας τεχνικής προδιαγραφής αναγράφεται «να δοθούν στοιχεία προς αξιολόγηση».
Το μόνο θετικό που έχει το νομοσχέδιο είναι ότι αποδέχεται ότι το ΚΗΜΔΗΣ και το ΕΣΗΔΗΣ αποτελούν υποχρέωση όλων όσων διενεργούν δημόσιες συμβάσεις και για αυτό προβλέπει στην ΕΚΑΠΥ τμήματα συμβάσεων και διαγωνιστικών διαδικασιών που θα επιμελούνται το ΚΗΜΔΗΣ και το ΕΣΗΔΗΣ.
Παρ’όλο που γνώριζαν αυτή την σημαντική υποχρέωση των φορέων για να είναι νόμιμες οι συμβάσεις , αντί να υπάρχουν οι προβλεπόμενες κυρώσεις, τους ευνοούσαν για να πηγαίνουν σε εξωσυμβατικές προμήθειες. Τι εγγυάται ότι τώρα αυτό θ αλλάξει; Η τιμωρία του νόμιμου εκπροσώπου ή του διοικητή της ΥΠΕ; Αυτό προβλέπεται στην νομοθεσία και σήμερα και μάλιστα με πιο αυστηρό τρόπο αφού καταλογίζει και τις συνέπειες (οικονομικές) στους υπευθύνους και τις διαδικασίες απομάκρυνσής τους!
Είναι όμως πρώτη φορά που σε ένα ΝΠΔΔ δεν υπάρχει το απαιτούμενο προσωπικό αλλά αυτό θα προσλαμβάνεται με απόφαση του υπουργού υγείας και ο οποίος θα καθορίζει τον αριθμό και τις ειδικότητες, τον τρόπο και χρόνο πρόσληψης, την διαδικασία πλήρωσης των θέσεων και κάθε άλλη λεπτομέρεια για τη μισθολογική και υπηρεσιακή κατάσταση κατόπιν αιτήματος του Δ.Σ της ΕΚΑΠΥ. Αναγράφει ξεκάθαρα δηλαδή το σχέδιο νόμου ότι ο αριθμός των εργαζόμενων δεν έχει καθοριστεί ακόμα (μπορεί να είναι και εκατοντάδες) , ότι οι προσλαμβανόμενοι στην ΕΚΑΠΥ θα είναι εκτός διαδικασιών ΑΣΕΠ και εκτός ενιαίου μισθολογίου! Αυτό δεν έχει ξαναγίνει τα τελευταία 20 χρόνια όσον αφορά τις διαδικασίες πρόσληψης και 10 χρόνια όσον αφορά το ενιαίο μισθολόγιο στο οποίο υπήχθησαν ακόμα και οι ΔΕΚΟ!
Για αυτό και σε κανένα άρθρο δεν αναγράφεται το κόστος λειτουργίας της ΕΚΑΠΥ. Αυτό έπρεπε ήδη να είναι γραμμένο για να μπορεί να κάνει εκτίμηση από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους όπως γίνεται σε κάθε νομοσχέδιο που κατατίθεται για ψήφιση.
Το χειρότερο όλων δυστυχώς περιγράφεται στο προτελευταίο άρθρο (14) του νομοσχεδίου που αναφέρει ότι θα υπάρχουν 4 νόμοι ταυτόχρονα για τις προμήθειες στην υγεία (3580,3918,2955 και ο παρόν) αφού αναγράφει ότι «μέχρι την έκδοση κανονιστικών πράξεων και αποφάσεων που προβλέπονται στο παρόν, τυχόν κανονιστικές πράξεις και αποφάσεις που έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιόδοτηση των ν.3580/2007, του 3918/2011 και του ν.2955/2001 εξακολουθούν να ισχύουν». Ότι ακριβώς συνέβει και με το ν.3918, ο οποίος δεν ίσχυσε μέχρι σήμερα (6 χρόνια δηλαδή) ούτε μια στιγμή στο τμήμα του που αφορούσε τις προμήθειες. Είναι απορίας άξιο λοιπόν γιατί δεν καταργήθηκαν με τον ν.4412/2016 οι προηγούμενοι νόμοι και συνεχίζουν να ισχύουν με αποτέλεσμα τα νοσοκομεία να εξακολουθούν να εφαρμόζουν όποιον νόμο θέλουν, όποτε τους εξυπηρετεί, δημιουργώντας αθέμιτο ανταγωνισμό, κάνοντας εξωσυμβατικές προμήθειες και περιμένοντας την επόμενη νομιμοποίηση της συστηματικής παρανομίας τους κάθε 2-3 μήνες.
Η κατάθεση του νομοσχεδίου έχει όμως και θετικά.
Αναδεικνύει τι έπρεπε να κάνουν οι προηγούμενοι πρόεδροι, αντιπρόεδροι, διευθύνοντες σύμβουλοι και δεν το έκαναν.
Αναδεικνύει ότι δεν πρέπει να ξανατοποθετηθούν επώνυμοι, συγγενείς πολιτικών, αποτυχημένοι βουλευτές και πολιτευτές, φίλοι και φίλες, χωρίς γνώσεις και εμπειρία, σε τόσο απαιτητικές θέσεις.
Αναδεικνύει την απαίτηση για πλήρη και διάφανο απολογισμό των πεπραγμένων των τελευταίων 10 ετών της ΕΠΥ και του ΕΚΑΠΤΥ. Ο απολογισμός πρέπει να είναι λεπτομερής, τόσο για αυτά που δεν έγιναν όσο και για αυτά που έγιναν και κόστισαν ακριβά στην υγεία ,στους ασθενείς και την εθνική οικονομία, προκειμένου να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα και να μην επαναληφθούν.
Αναδεικνύει ότι όλα αυτά που περιγράφει το σχέδιο νόμου έπρεπε να τα υλοποιήσει μια γενική διεύθυνση του υπουργείου υγείας που θα όμως μπορούσε να παρακολουθεί, να συντονίζει, να επιβλέπει και να καταλογίζει στους υπευθύνους τις ευθύνες τους.
Αναδεικνύεται όμως ότι η μοναδική πρόθεση του νομοσχεδίου είναι και πάλι οι προσλήψεις (με άγνωστο αριθμό) εκτός ΑΣΕΠ, καλοπληρωμένων υπαλλήλων (εκτός ενιαίου μισθολογίου) και πιθανώς άσχετων με το αντικείμενο των προμηθειών.