Για τον τρόπο που οι άνθρωποι οι οποίοι πάσχουν από διαβήτη τύπου 1, διαχειρίζονται σήμερα την ασθένεια τους και πως επιτυγχάνεται η καλή ρύθμιση του σακχάρου αλλά και εάν οι νέες τεχνολογίες τους έχουν βοηθήσει , μίλησε σε συνέντευξη που παραχωρησε στο www.healthweb.gr η κυρία Ασημίνα Μητράκου- Παθολόγος με εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη- Καθηγήτρια στη Θεραπευτική Κλινική του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ασημίνα Μητράκου
Τι έχει αλλάξει σήμερα στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι διαχειρίζονται το Διαβήτη; Τι νεότερα δεδομένα υπάρχουν;
Η καλή ρύθμιση του σακχάρου έχει πλέον αποδειχθεί ότι συνδέεται με λιγότερες επιπλοκές από τον διαβήτη.
Πως επιτυγχάνεται καλή ρύθμιση του σακχάρου;
Η καλή ρύθμιση απαιτεί πάνω από 4 ενέσεις ινσουλίνης την ημέρα και πάνω από 4 μετρήσεις του σακχάρου την ημέρα, προσεγμένη διατροφή και άσκηση. Με αυτά τα μέσα επιτυγχάνεται καλή ρύθμιση αλλά μόνο στο 21% των ενηλίκων με ΣΔτ1 και στο 17% των νεαρών ατόμων με ΣΔτ1 ενώ παραμένει υψηλός ο κίνδυνος της υπογλυκαιμίας. Για να επιτευχθεί καλή ρύθμιση με τα συμβατικά μέσα χρειάζονται τουλάχιστον 10 μετρήσεις σακχάρου την ημέρα που δεν είναι ούτε εύκολο, ούτε ευχάριστο να το κάνουν οι άνθρωποι.
Οι νέες τεχνολογίες έχουν βοηθήσει τους ανθρώπους που ζουν με διαβήτη τύπου 1 στην αντικατάσταση των μετρήσεων;
Προς αντικατάσταση των μετρήσεων η τεχνολογία έχει προσφέρει τα τελευταία χρόνια τις συσκευές συνεχούς καταγραφής του σακχάρου κατά την διάρκεια όλου του 24ωρου, η οποία προσφέρει καλύτερη ρύθμιση ανεξάρτητα από τον τρόπο χορήγησης της ινσουλίνης, δηλαδή πολλαπλές ενέσεις ή αντλία ινσουλίνης. Επιπλέον, σήμερα χρησιμοποιούμε μια διαφορετική γλώσσα για την εκτίμηση της ρύθμισης των ασθενών. Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη δεν μας δίνει την πραγματική εικόνα της ρύθμισης και σήμερα θέλουμε να γνωρίζουμε πόσο χρόνο περνάει ο ασθενής μας σε τιμές σακχάρου εντός στόχου και αντίστοιχα σε υπογλυκαιμία ή υπεργλυκαιμία.Σύμφωνα με τη διεθνή συναίνεση ο χρόνος εντός στόχου, με σάκχαρα μεταξύ 70-180mg/dL, πρέπει να είναι άνω του 70%, δηλαδή άνω των 17 ωρών την ημέρα, ενώ τα σάκχαρα άνω του 180 πρέπει να ειναι κάτω από 25% του χρόνου και ο χρόνος σε υπογλυκαιμία κάτω από 4%.Τις πληροφορίες αυτές μπορούν να μας τις προσφέρουν μόνο οι συσκευές συνεχούς καταγραφής σακχάρου και μάλιστα σε έγχρωμο γράφημα, εύκολο, κατανοητό και ευχάριστο τόσο για τον ασθενή όσο και τον θεράποντα ιατρό. Όσο περισσότερο χρόνο φοράει ο ασθενής τον αισθητήρα τόσο καλυτέρα ρυθμίζεται.Επιπλέον, οι συσκευές συνεχούς καταγραφής γλυκόζης μέσω τεχνολογίας Bluetooth συνδέονται με το κινητό τηλέφωνο κι έτσι ο ασθενής μπορεί να παρακολουθεί στο τηλέφωνο του την πορεία των τιμών σακχάρου του ενώ συνδέεται και μέσω διαδικτύου με ειδικό πρόγραμμα μέσω του οποίου ο θεράπων ιατρός παρακολουθεί τον ασθενή από το ιατρείο του.
Τα συστήματα συνεχούς καταγραφής του σακχάρου, διευκολύναν τους ασθενείς στην εποχή της πανδημίας COVID και της καραντίνας ;
Ναι, βέβαια βοήθησαν. Τα προτερήματα αυτά των συστημάτων συνεχούς καταγραφής, βοήθησαν ιδιαίτερα την εποχή της πανδημίας COVID στην εξ αποστάσεως παρακολούθηση των ασθενών με διαβήτη. Επιπλέον, χρησιμοποιήθηκαν και ενδονοσοκομειακά για την παρακολούθηση των ασθενών νοσούντων από COVID-19, εντός και εκτός Μονάδων Εντατικής Νοσηλείας.Η πανδημία είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των ατόμων που χρησιμοποίησαν την συνεχή καταγραφή γλυκόζης, ειδικά σε χώρες που είχαν τη μεγαλύτερη θνητότητα από τον κορωνοϊό, προφανώς από την έγνοια και την ανάγκη των ασθενών να ρυθμισθούν καλά χωρίς να αναγκάζονται να επισκέπτονται τα διαβητολογικά ιατρεία, ενώ δεν αυξήθηκε ανάλογα η χρήση των αντλιών ινσουλίνης. Επιπλέον, τα στοιχεία δείχνουν ότι μόνο 10% των ασθενών με ΣΔτ1 που έφεραν συνεχή καταγραφή γλυκόζης, νοσήσαν από COVID σε σύγκριση με 42% των ασθενών χωρίς καταγραφή.
Τα άτομα με διαβήτη είναι πιο ευάλωτα στον κορωνοϊό; Υπάρχει κάποια συσχέτιση της covid-19 με την εμφάνιση μακροχρόνιων επιπλοκών; Τι μπορεί να κάνει το άτομο με διαβήτη για να προστατευτεί, ακόμα και στη περίπτωση που νοσήσει;
Κατά την διάρκεια της πανδημίας ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) αποτέλεσε βασικό παράγοντα κινδύνου για σοβαρότερη κλινική πορεία και χειρότερη έκβαση της νόσησης από COVID-19. Οι μελέτες έδειξαν ότι ο κίνδυνος για θάνατο κατά τη νοσηλεία αυξάνεται κατά 3,5 φορές για τους ασθενείς με ΣΔ τύπου 1 και κατά 2,03 φορές για τους ασθενείς με ΣΔ τύπου 2. Η έκβαση είναι χειρότερη για άτομα με ΣΔ τύπου 1 κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας, προφανώς διότι συνυπάρχουν μικροαγγειοπαθητικές επιπλοκές λόγω της διάρκειας του διαβήτη. Υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση μεταξύ του Covid-19 και του Σακχαρώδη Διαβήτη. Από τη μια πλευρά ο ΣΔ επιδεινώνει την έκβαση του COVID 19, από την άλλη παρατηρείται αυξημένη επίπτωση νεοεμφανιζόμενου ΣΔ αλλά και οξέων μεταβολικών επιπλοκών του προ-υπάρχοντος. Έχει παρατηρηθεί νεοεμφανιζόμενος ΣΔ τύπου 1 σε άτομα που νοσήσαν βαρέως από COVID διότι ο ιός αφενός μπορεί να διεγείρει αυτοάνοσο μηχανισμό έναντι των β-κυττάρων αφετέρου, να προκαλέσει καταστροφή των νησιδίων του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη, διότι τα νησίδια φέρουν υποδοχείς στους οποίους συνδέεται ο ιός.
Πως βοηθάει η τεχνολογία στην χορήγηση ινσουλίνης ;
Ως προς την χορήγηση ινσουλίνης, η τεχνολογία έχει προσφέρει τις συσκευές συνεχούς υποδόριας χορήγησης ινσουλίνης. Με τις συσκευές αυτές αντί να τρυπιέται ο ασθενής πάνω από 4 φορές την ημέρα αλλάζει εάν υποδόριο καθετήρα κάθε 2,5 ημέρες. Η συνεχής υποδόρια χορήγηση ινσουλίνης προσφέρει σαφώς καλύτερη ρύθμιση, μείωση των υπογλυκαιμιών και καλύτερη ποιότητα ζωής.Οι σύγχρονες αντλίες ινσουλίνης είναι συντονισμένες με αισθητήρα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης και διαθέτουν ειδικό αλγόριθμο που τους επιτρέπει να διακόψουν έγκαιρα την χορήγηση της ινσουλίνης όταν η τάση του σακχάρου είναι πτωτική δηλαδή, αν για παράδειγμα ο αλγόριθμος εκτιμά ότι το σάκχαρο θα μειωθεί από τα 130 mg/dL στα 50 mg/dL εντός μισής ώρας.Βοηθά σημαντικά στη μείωση των υπογλυκαιμιών ιδιαίτερα τις νυκτερινές ώρες όπου ο ασθενής δεν τις αντιλαμβάνεται ώστε να μπορέσει να επέμβει και να τις διορθώσει και άρα θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε παρατεταμένες υπογλυκαιμίες που να θέσουν σε κίνδυνο και τη ζωή του. Να σημειώσω, πως μόνο το 10% των ασθενών με αντλία ινσουλίνης και θετικοί στο COVID χρειάσθηκε να νοσηλευθεί σε σύγκριση με ποσοστό 33% όσων δεν έφεραν αντλία ινσουλίνης.
Έχουμε ακούσει για το υβριδικό πάγκρεας, τι είναι;
Η τελευταία επίτευξη του συστήματος αντλίας και συνεχούς καταγραφής σακχάρου είναι το υβριδικό πάγκρεας.Το υβριδικό πάγκρεας είναι μια σύγχρονης τεχνολογίας αντλία συνεχούς χορήγησης ινσουλίνης με ένα σύγχρονο αισθητήρα συνεχούς καταγραφής σακχάρου σε συνδυασμό με ένα εξελιγμένο αλγόριθμο. Αποτελεί ένα αυτοματοποιημένο σύστημα που χορηγεί ινσουλίνη κάθε 5 λεπτά, καθημερινά όλο το 24ωρο, χωρίς τρυπήματα στο δάκτυλο για μέτρηση γλυκόζης . Ο ασθενής μόνο, ανακοινώνει το ποσό των υδατανθράκων που θέλει να καταναλώσει σε κάθε γεύμα του και η αντλία διορθώνει αυτόματα τα μεταγευματικά του σάκχαρα.
Προσφέρει στενή παρακολούθηση του σακχάρου με 288 μετρήσεις γλυκόζης ημερησίως και στενή δράση, διότι πραγματοποιούνται έως 288 αυτόματες προσαρμογές ή/και διορθώσεις την ημέρα, προσφέροντας στον ασθενή την ευκαιρία να επιτύχει τον γλυκαιμικό του στόχο με λιγότερη προσπάθεια.Μόλις ανακοινωθήκαν τα Real World Data από 4.120 άτομα σε 9 χώρες (Βέλγιο, Φιλανδία, Ιταλία, Ολλανδία, Qatar, Νότιο Αφρική, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο). Η ανάλυση περιλαμβάνει τα αποτελέσματα ρύθμισης των ασθενών που καταγράφηκαν στη διαδικτυακή πλατφόρμα του λογισμικού διαχείρισης θεραπείας από τις 27 Αυγούστου 2020 μέχρι τις 3 Μαρτίου 2021. Είναι εντυπωσιακό ότι τα αποτελέσματα, δηλαδή η επίτευξη γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης και χρόνου εντός στόχου, ήταν καλυτέρα στην καθημερινότητα από αυτά των κλινικών μελετών που έγιναν για να πάρει άδεια κυκλοφορίας το σύστημα (HbA1c%: 7,0% vs 6,8% και Time In Range%: 74.5% vs76.2%). Το σύστημα έχει χορηγηθεί σε περισσότερα από 100 άτομα στην Ελλάδα από το Δεκέμβριο 2020 με αποτελέσματα εξαιρετικά. Όλοι οι ασθενείς πέτυχαν χρόνους άνω του 80% εντός των επιθυμητών τιμών, ενώ δεν παρουσίασαν υπογλυκαιμίες.Το σύστημα του υβριδικού παγκρέατος επιτρέπει ακόμα και στα καλά ρυθμισμένα άτομα με ΣΔτ1 να αυξήσουν γρήγορα το χρόνο τους εντός του στόχου. Όσο πιο αυστηροί οι στόχοι και οι παράμετροι που θέτουμε, τόσο καλύτερα τα αποτελέσματα στο χρόνο εντός στόχου χωρίς να αυξάνονται οι υπογλυκαιμίες.