Πριν από 1 περίπου χρόνο η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας είχε εξαγγείλει ότι στο πρώτο δίμηνο του 2020 ξεκινούν οι αλλαγές και στο σύστημα προμηθειών των νοσοκομείων με την προώθηση νομοσχέδιου βάση του οποίου όλες οι προμήθειες για τα νοσοκομεία της χώρας, θα γίνονται κεντρικά και ενοποιημένα μέσω της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ). Η Αρχή θα αναλαμβάνει να διαπραγματεύεται ουσιαστικά τις τιμές των υλικών για όλο το ΕΣΥ ώστε να εξοικονομούνται κονδύλια. Η διαδικασία θα περιλαμβάνει κριτήρια και διαγωνιστική διαδικασία, αλλά με συγκεκριμένες μειώσεις τιμών.
Σήμερα, λόγω έλλειψης κοινού σχεδιασμού, κάθε νοσοκομείο προμηθεύεται τα υλικά του με δικές του διαδικασίες και με παρατάσεις συμβάσεων πολλές φορές, λόγω της αδυναμίας της αρμόδιας αρχής να προχωρήσει σε κοινούς διαγωνισμούς. Αποτέλεσμα όμως είναι να χάνονται εκατομμύρια ευρώ αφού κάθε νοσοκομείο αγοράζει με δικές του τιμές. Πέρασε ένας σχεδόν χρόνος και ξανά ακούμε για κατάθεση νέου νομοσχεδίου για τις προμήθειες μέσα στον Δεκέμβριο του 2020 !!! Πόσους, αλήθεια νόμους χρειάζεται αυτή η χώρα για να κάνει προμήθειες στα νοσοκομεία;
Υπάρχει άλλη χώρα στον κόσμο ( ανεπτυγμένη και υποανάπτυκτη), που να έχει νομοθετήσει τόσες φορές για τις προμήθειες στα νοσοκομεία;
- Ο νομός . 2286/1995 για Προμήθειες Δημόσιου Τομέα και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων. 2522/1997 Ασφαλιστικά μέτρα για δημόσια έργα-κρατικές προμήθειες.
- ν. 2955/2001 Προμήθειες Νοσοκομείων και λοιπών Μονάδων των ΠΕ.Σ.Υ. και άλλες διατάξεις.
- ν. 3329/2005 Εθνικό Σύστημα Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και λοιπές διατάξεις.
- ν. 3580/2007 Προμήθειες Φορέων εποπτευομένων από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και άλλες διατάξεις.
- ν. 3897/2010 περί πιστοποιημένων Ιατροτεχνολογικών Προϊόντωνν. 3918/2011 Διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα υγείας και άλλες διατάξεις.ν. 4412/2016 Δημόσιες Συμβάσεις.
- Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών ν. 4472/2017 Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 και λοιπές διατάξεις.
- ΠΔ 87/1986
- ΠΔ 370/1995
- ΠΔ 394/1996
- ΠΔ 346/1998
- ΠΔ 105/2000
- ΠΔ 60/2007
- ΠΔ 118/2007
- ΠΔ 113/2010
Είναι αλήθεια ότι ο νόμος 4412/2016 είναι ένας γενικός νόμος για όλες τις προμήθειες του δημοσίου. Από πατάτες μέχρι αεροπλάνα αερομεταφοράς ασθενών. Από άρβυλα μέχρι εξειδικευμένες νευροχειρουργικές συσκευές. Τα είδη δεν είναι τα ίδια. Ούτε οι συνθήκες αγοράς είναι οι ίδιες για όλα τα προϊόντα που προμηθεύεται το Δημόσιο. Τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, ο ιατρικός εξοπλισμός έχει ιδιαιτερότητες ως προς την κλινική του χρήση. Έχει τα δικά του στοιχεία που καθορίζουν την υποστήριξη της ζωής και το να ζήσει με κάποια συσκευή εμφυτευμένη στο σώμα του για όλη την διάρκεια της ζωής του. Απαιτείται μια τελείως διαφορετική προσέγγιση στον τρόπο αξιολόγησης των προϊόντων-υλικών-συσκευών.
Δεν φταίει ο νόμος αλλά οι διαδικασίες και οι προδιαγραφές
Το πρόβλημα στους διαγωνισμούς των νοσοκομείων δεν είναι η έλλειψη νομοθετικού πλαισίου. Ο νόμος 4412/16 δίνει την δυνατότητα να αξιολογηθούν οι διαγωνισμοί στην βάση της αξίας με αξιολόγηση του κύκλου ζωής των συσκευών. Η ίδια Ευρωπαϊκή οδηγία, ενταγμένη στις εθνικές νομοθεσίες, χρησιμοποιείται από τα κράτη (και εκεί με μικροπροβλήματα) αλλά οι διαγωνισμοί ολοκληρώνονται…Δεν φταίει ο νόμος αλλά οι διαδικασίες και οι προδιαγραφές. Στην Ελλάδα φανταζόμαστε νόμους, αντιστροφή διαδικασιών, που απαγορεύει ο νόμος, δυναμικούς διαγωνισμούς που επιτρέπει ο νόμος αλλά δεν γίνονται και γενικά προσπαθούμε να καλύψουμε την ανικανότητα μας, την άγνοια, την αδιαφορία, την σκοπιμότητα πάντα πίσω από την έλλειψη σωστής νομοθεσίας, έχοντας χιλιάδες νόμους, χιλιάδες υπουργικές αποφάσεις, χιλιάδες τροποποιήσεις νόμων και χιλιάδες παραθυράκια στους νόμους. Έχουμε νόμους που επιβάλουν την εφαρμογή των νόμων, αλλά δεν εφαρμόζονται ούτε οι μεν ούτε οι δε, αλλά κανένας δεν αντιδρά. Εξυπηρετεί ή αμφησιμία του νομοθετικού πλαισίου και οι ασάφιες των διακηρύξεων για τις προμήθειες. Εξυπηρετεί το άναρχο τοπίο στις προμήθειες. Όλους. Υπουργείο, ΥΠΕ, Νοσοκομεία, Ιατρικό, Νοσηλευτικό Προσωπικό, Διοικητικές και Τεχνικές Υπηρεσίες και φυσικά Προμηθευτές.
Αναφορικά, με τον στόχο του 30% των προμηθειών των νοσοκομείων να πραγματοποιούνται μέσω κεντρικών διαγωνισμών, αυτό το ποσοστό είναι μια παλιά πονεμένη ιστορία, χωρίς καμία ρεαλιστική τεκμηρίωση και αναμενόμενα αποτελέσματα. Η γνωστή μας “Τρόϊκα” πίεζε από το 2015 το 30% των προμηθειών να γίνονται με κεντρικές προμήθειες μέχρι τα μέσα του 2020 και το 40% έως τα μέσα του 2022.Μήπως οι νομιμοποιήσεις που ξεπερνάνε τις 30 είναι η αιτία του κακού και όχι οι νόμοι!!
Ν. ΝΤΑΜΠΟΥ