Βρισκόμαστε στην περίοδο της σαρακοστής και ένας μεγάλος αριθμός Ελλήνων χριστιανών νηστεύουν . Στην διάρκεια της νηστείας αλλάζει ο τρόπος διατροφής των ανθρώπων και οι συνήθειές . Ποιους κινδύνους μπορεί να κρύβει η νηστεία ;
Η θρεπτική σύσταση του νηστίσιμου διαιτολογίου διαφοροποιείται αρκετά συγκριτικά με αυτό προ της νηστείας. Αυξάνεται η πρόσληψη υδατανθράκων, φυτικών ινών, ανόργανων στοιχείων (π.χ. καλίου), αντιοξειδωτικών και ενεργών ενζύμων, αλλάζει προς το καλύτερο το είδος του προσλαμβανόμενου λίπους, αυξάνονται τα ακόρεστα λιπαρά οξέα και ελαττώνονται τα κορεσμένα.
Αξιοσημείωτο αναφοράς είναι το γεγονός ότι σε κάποιες περιπτώσεις ατόμων η νηστεία δεν είναι τόσο ωφέλιμη συγκριτικά με άλλα άτομα. Αρνητικές συνέπειες έχει η νηστεία σε άτομα με αυξημένες θρεπτικές ανάγκες ή άλλα προβλήματα υγείας. Η μη εξισορρόπηση του διαιτολογίου μπορεί να προκαλέσει ατονία, ζαλάδες, πονοκεφάλους, επιβάρυνση νεφρών και ήπατος ή απώλεια μυϊκής μάζας.
Ιδιαίτερα προσεχτικά πρέπει να είναι τα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ή έχουν αυξημένα τριγλυκερίδια, για το λόγο ότι οι αυξημένοι υδατάνθρακες επιδεινώνουν την κατάσταση και αυξάνουν το κοιλιακό λίπος. Επιπλέον, σε άτομα που πάσχουν από οστεοπενία ή οστεοπόρωση, η αποχή από τα γαλακτοκομικά ίσως χειροτερεύσει τη κατάσταση, όπως επίσης η αποχή κρέατος σε άτομα με σιδηροπενική αναιμία. Η μεγάλη κατανάλωση αλατιού (νατρίου) μπορεί να απορρυθμίσει την αρτηριακή πίεση σε υπερτασικά άτομα, ενώ η ελαττωμένη πρόσληψη νατρίου και η αυξημένη καλίου ενδέχεται να προκαλέσει περαιτέρω πτώση της σε υποτασικά άτομα. Τέλος, η μεγάλη πρόσληψη φυτικών ινών αλλά και γλουτένης από τα δημητριακά είναι δυνατόν να προκαλέσει ανεπιθύμητες αντιδράσεις στο γαστρεντερικό σύστημα, όπως π.χ. πεπτικές ενοχλήσεις, φουσκώματα και διάρροιες.
Όπως προαναφέραμε, οι παραπάνω συνέπειες μια νηστείας αφορούν άτομα που έχουν προβλήματα υγείας. Οι κίνδυνοι μειώνονται αν η νηστίσιμη διατροφή μας περιλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφίμων, έτσι ώστε να αναπληρώνονται καθημερινά τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Η επωφελής για τον οργανισμό νηστεία προϋποθέτει εγκράτεια, μέτρο στις ποσότητες, κατάλληλες επιλογές και ενδεδειγμένους συνδυασμούς τροφίμων.
Επιγραμματικά τα οφέλη μιας νηστείας είναι τα παρακάτω:
• Μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων.
• Αύξηση στην πρόσληψη μονοακόρεστου φυτικού λίπους με κυριότερες πηγές το ελαιόλαδο, τους ξηρούς καρπούς, το ταχίνι, το χαλβά.
• Μείωση των καρδιαγγειακών παθήσεων και της αρτηριακής πιέσεως.
• Αυξημένη πρόσληψη αντιοξειδωτικών ουσιών
• Αυξημένη πρόσληψη ω3 και ω6 λιπαρών οξέων και βιταμίνης Β12. Τα θαλασσινά που επιτρέπονται κατά τη νηστεία είναι υψηλής διατροφικής αξίας.
• Αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών.
Η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών συμβάλλει στην καλή λειτουργικότητα του πεπτικού σωλήνα με μείωση του κινδύνου για δυσκοιλιότητα. Βοηθούν στη μείωση της απορρόφησης της χοληστερόλης από τη βλεννογόνο του εντέρου μειώνοντας τη χοληστερόλη και τη γλυκόζη στο αίμα καθώς συμβάλλουν και στη μείωση εκδήλωσης καρκίνων του παχέος εντέρου.
Με την συνεργασία της Αθηνάς Ρούντου, Κλινικής Διαιτολόγου Διατροφολόγου, ΒSc Επιστημονική Διευθυντρια ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Κατερίνης & Λάρισας, Ιδρυτικό Μέλος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας, www.logodiatrofis.gr