Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα αποτελούν σημαντικό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία. Τα νοσήματα που μεταδίδονται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη σύφιλη, τη γονόρροια, τις χλαμυδιακές λοιμώξεις, τον έρπητα των γεννητικών οργάνων, τη βακτηριακή κόλπωση, τις λοιμώξεις από τριχομονάδες, τις λοιμώξεις από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων, τις ηπατίτιδες και την ιδιαίτερα σημαντική HIV λοίμωξη. Συχνά αντί του όρου Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) χρησιμοποιείται ο όρος Σεξουαλικά Μεταδιδόμενες Λοιμώξεις (ΣΜΛ) για να συμπεριλάβει και τις περιπτώσεις των ατόμων που δεν εμφανίζουν συμπτώματα.
Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα
Η πρόληψη της διασποράς των Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων προϋποθέτει τροποποίηση συμπεριφοράς, αντιλήψεων, συνηθειών και πρακτικών. Σύμφωνα με τους διεθνείς οργανισμούς δημόσιας υγείας, η πρόληψη και ο έλεγχος βασίζεται στις ακόλουθες στρατηγικές:
Α. Προγράμματα ενημέρωσης, παρέμβασης και προαγωγής υγείας, συμβουλευτική για τις συμπεριφορές υψηλού κινδύνου και την ανάγκη υιοθέτησης ασφαλέστερων πρακτικών (συστηματική χρήση προφυλακτικού).
Β. Ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων που περιλαμβάνει:
- διάγνωση (κλινική/ εργαστηριακή),
- κατάλληλη θεραπεία,
- ενημέρωση των σεξουαλικών συντρόφων του/της ασθενούς,
- δήλωση και καταγραφή κάθε κρούσματος που βρίσκεται υπό επιτήρηση στις αρμόδιες υπηρεσίες.
Αναδυόμενα προβλήματα και δράσεις Δημόσιας Υγείας
Επιδημιολογική Επιτήρηση
Ο ΕΟΔΥ μέσω του Τμήματος Σεξουαλικά Μεταδιδόμενων Νοσημάτων επιτηρεί τις χλαμυδιακές λοιμώξεις, τη σύφιλη και τη γονόρροια παρέχοντας πληροφορίες για την επιδημιολογική τους εικόνα στη χώρα μας. Το 2009 αναπτύχθηκε το νέο σύστημα επιτήρησης για όλα τα υποχρεωτικώς δηλούμενα ΣΜΝ, το οποίο συλλέγει τα δεδομένα με ατομικά δελτία δήλωσης και με συγκεντρωτικά δελτία εργαστηριακής δήλωσης. Η δήλωση των εργαστηριακά επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σύφιλης, γονόρροιας, συγγενούς σύφιλης και αφροδίσιου λεμφοκοκκιώματος είναι υποχρεωτική από το 1950 (Β.Δ. 3/9.11.1950). Οι χλαμυδιακές λοιμώξεις δηλώνονται υποχρεωτικά από το 2011 (αρ. πρωτ. Υ1/Γ.Π. οικ 15269/8.2.2011) στο πλαίσιο εναρμόνισης με τις ανάγκες επιτήρησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα δεδομένα συλλέγονται από κλινικούς ιατρούς/ εργαστήρια/ νοσοκομεία.