Τα νανοσωματίδια από κινητήρες εσωτερικής καύσης μπορεί να ενεργοποιήσουν ιούς που είναι αδρανείς στο κύτταρα του πνευμονικού ιστού. Αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας μελέτης από ερευνητές του Helmholtz Zentrum München, μαζί με το Γερμανικό Κέντρο Ερευνών του Πνεύμονα (DZL), που δημοσιεύεται στο περιοδικό Particle and Fibre Toxicology.
Για να αποφύγουν το ανοσοποιητικό σύστημα, ορισμένοι ιοί κρύβονται στα κύτταρα του ξενιστή τους και παραμένουν εκεί. Στην ιατρική ορολογία, αυτή η κατάσταση αναφέρεται ως λανθάνουσα μόλυνση. Εάν το ανοσοποιητικό σύστημα εξασθενήσει ή εάν ορισμένες συνθήκες μεταβληθούν, οι ιοί γίνουν ενεργοί και πάλι, αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται και καταστρέφουν τα κύτταρα του ξενιστή τους. Μια ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τους Δρ Tobias Stöger και Δρ Heiko Adler, αναφέρουν πλέον ότι τα νανοσωματίδια μπορούν επίσης να προκαλέσουν αυτήν τη διαδικασία.
«Από προηγούμενες μελέτες ήδη γνωρίζαμε ότι η εισπνοή των νανοσωματιδίων έχει αντιφλεγμονώδη δράση και μεταβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης Stöger. Μαζί με τους συναδέλφους του Δρ Heiko Adler και Δρ Philippe Schmitt-Kopplin, έδειξαν ότι «η έκθεση σε νανοσωματίδια μπορεί να επανενεργοποιήσει λανθάνουσα ίωση από στον πνεύμονα.»
Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες δοκίμασαν την επίδραση των νανοσωματιδίων που τυπικά παράγονται από την καύση ορυκτών καυσίμων σε ένα πειραματικό μοντέλο για μια συγκεκριμένη λοίμωξη, από τον ιό του έρπητα. Ανίχνευσαν μια σημαντική αύξηση στις ιικές πρωτεΐνες, οι οποίες παράγονται μόνο με τον ενεργό πολλαπλασιασμό του ιού. «Αναλύσεις μεταβολισμού και γονιδιακής έκφρασης αποκάλυψαν επίσης μοτίβα που μοιάζουν με οξεία λοίμωξη,» δήλωσε ο Philippe Schmitt-Kopplin. Επιπλέον, περαιτέρω πειράματα με ανθρώπινα κύτταρα έδειξαν ότι ο ιός Epstein-Barr ιοί μπορεί επίσης να «ξυπνήσει» όταν έρχεται σε επαφή με τα νανοσωματίδια.
Σε περαιτέρω μελέτες, η ερευνητική ομάδα θα ήθελε να δοκιμάσει αν τα αποτελέσματα μπορούν επίσης να ισχύουν και στον άνθρωπο. «Πολλοί άνθρωποι είναι φορείς του ιού του έρπητα, ιδίως ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση που επηρεάζονται ιδιαίτερα», είπε ο Heiko Adler. «Εάν τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν στον άνθρωπο, θα ήταν σημαντικό να διερευνηθεί η μοριακή διαδικασία της επανενεργοποίησης λανθάνουσας ίωσης από τον ιό του έρπητα που προκαλείται από την εισπνοή των σωματιδίων. Στη συνέχεια, θα μπορούσαμε να προσπαθήσουμε να επηρεάσουμε αυτή την οδό θεραπευτικώς».
Ως εκ τούτου πρέπει να διαλευκανθεί ο ακριβής μηχανισμός της επανενεργοποίησης του ιού από τα νανοσωματίδια σε ειδικά μοντέλα κυτταρικής καλλιέργειας. «Επιπλέον» είπε Stöger, «σε μακροχρόνιες μελέτες θα θέλαμε να διερευνήσουμε σε ποιο βαθμό επαναλαμβανόμενη έκθεση σε νανοσωματίδια με αντίστοιχη επανενεργοποίηση του ιού οδηγεί σε χρόνιες φλεγμονές και αναδιάταξη της ιστικής δομής του πνεύμονα».